- Strona główna
- Katalog badań
- Wolna tyroksyna (FT4)
Wolna tyroksyna (FT4) Kod ICD: O69
Oznaczenie stężenia wolnej tyroksyny (fT4) jest stosowane jako badanie uzupełniające w stanach zaburzonej regulacji wydzielania TSH. Służy do diagnostyki i monitorowania przebiegu leczenia chorób tarczycy.
Oczekiwanie na wynik
1 dzień roboczy
Materiał
Krew
Przygotowanie
- przed pobraniem postaraj się odpocząć przez ok. 15 minut
- bądź na czczo, czyli minimum 8-12 godzin po ostatnim posiłku
- udaj się na pobranie w godzinach porannych
- na około 30 min. przed pobraniem wypij szklankę wody (250ml)
- po całonocnym wypoczynku
Wolna tyroksyna (fT4) jest niezwiązaną z białkami transportującymi wolną formą hormonu tarczycy – tyroksyny (T4). Tyroksyna jest głównym hormonem syntetyzowanym i wydzielanym przez gruczoł tarczycowy. Poziom stężenia wolnej tyroksyny (fT4) jest stabilniejszy i lepiej odzwierciedla stan metaboliczny tarczycy niż poziom całkowitej T4. Ocena stężenia wolnych hormonów tarczycy umożliwia w zdecydowanej większości wypadków wyeliminowanie wpływu białek transportujących na otrzymane wyniki badań.
W przypadku nieprawidłowego stężenia TSH oznaczenie stężenia wolnej tyroksyny (fT4) jest konieczne w celu oceny zaburzeń funkcji tarczycy.
Stężenie wolnej tyroksyny (fT4) należy interpretować wraz z innymi wskaźnikami pracy tarczycy tj. TSH (hormonem przysadki) i fT3 (wolną formą T3 trijodotyroniny - hormonu tarczycy).
Interpretując wyniki oznaczeń należy pamiętać, że zmiana stężenia TSH spowodowana zmianą stężenia hormonów obwodowych jest opóźniona i dochodzi do niej w pełni po 4-6 tygodniach (zjawisko opóźnienia przysadkowego). W praktyce klinicznej jest to szczególnie ważne podczas monitorowania leczenia substytucyjnego w niedoczynności tarczycy i tyreostatycznego w nadczynności tarczycy. Zmiany stężenia TSH zachodzą wolno i nie odzwierciedlają szybkiego wzrostu lub spadku hormonów obwodowych jakie występują w trakcie leczenia. Z tego powodu w monitorowaniu leczenia w trakcie pierwszych 2 miesięcy (w tym samym okresie po zmianie dawek leków) należy posługiwać się oznaczeniami wolnej tyroksyny (fT4) lub czasem fT3, a dopiero w późniejszym okresie TSH.
Wolna tyroksyna – kto i kiedy powinien wykonać badanie fT4?
Hormon FT4 oceniany jest w kompleksowej ocenie czynności tarczycy, u pacjentów z objawami niedoczynności lub nadczynności czynności tarczycy.
Niektóre leki takie jak fenytoina, karbamazepina, furosemid, estrogeny, amiodaron, heparyna mogą podwyższać stężenie wolnej tyroksyny (fT4). Androgeny, glikokortykosteroidy, dopamina, aspiryna i niektóre leki przeciwbólowe mogą obniżać poziom wolnej tyroksyny (fT4).
Osoby zainteresowne szerzej tematyką badań tarczycy zapraszamy do obejrzenia webinarów:
Dodatkowe przygotowanie
Niektóre leki mogą wpływać na badanie - zalecana konsultacja z lekarzem. W przypadku pacjentów stosujących preparaty lewotyroksyny (Euthyrox, Letrox) zaleca się, aby lek przyjąć po badaniu.