Toxoplasma gondii przeciwciała IgG Kod ICD: X41

Toxoplasma gondii to pierwotniak wywołujący chorobę pasożytniczą toksoplazmozę. Do zakażenia człowieka dochodzi zazwyczaj drogą pokarmową poprzez spożycie niedostatecznie ugotowanego lub surowego mięsa (najczęściej wieprzowego i baraniego) zarażonych zwierząt, spożycie innego pożywienia (warzywa, owoce) lub wody zanieczyszczonych oocystami wydalanymi z kałem kota. U kobiety w ciąży pierwotniak aktywnie przenika przez łożysko zarażając płód. Im we wcześniejszym stadium ciąży nastąpi zakażenie kobiety ciężarnej, tym bardziej ciężkie powikłania występują u płodu i noworodka (toksoplazmoza wrodzona), chociaż sama matka może chorować bezobjawowo. Dlatego tak ważna jest diagnostyka w kierunku toksoplazmozy u kobiet planujących ciążę oraz w ciąży.

Okres wylęgania choroby od momentu zakażenia trwa od 2 tygodni do 2 miesięcy. U osób z prawidłowo funkcjonującym układem odpornościowym choroba zwykle przebiega bezobjawowo lub objawy są skąpe (85 % przypadków). Objawy, które mogą występować to powiększenie węzłów chłonnych (najczęściej szyjnych), objawy grypopodobne, zapalenie siatkówki i naczyniówki (w postaci ocznej) lub objawy ze strony narządów wewnętrznych (płuc, opłucnej, wątroby, powiększenie śledziony) lub/i ze strony ośrodkowego układu nerwowego (zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie wielonerwowe).

Układ odpornościowy osoby zakażonej Toxoplasma gondii w warunkach prawidłowych zaczyna produkować przeciwciała skierowane przeciwko pasożytowi. Przeciwciała w klasie immunoglobulin A (IgA), które świadczą o niedawnym zarażeniu, ale utrzymują się w organizmie bardzo krótko.

Już po pierwszym tygodniu od inwazji - produkowane są też przeciwciała w klasie immunoglobulin M (IgM), które osiągają maksymalne stężenia po 1 miesiącu, zwykle zanikają po 6 -9 miesiącach.

Przeciwciała w klasie immunoglobulin G (IgG) - Toxo IgG - produkowane są nieco później, maksymalne stężenia osiągają po 2-3 miesiącach od zakażenia i utrzymują się często przez całe życie. Wykrycie obecności tych przeciwciał (niezależnie od ich poziomu) świadczy o tym, że organizm pacjenta w przeszłości miał kontakt z patogenem, jednak samo to badanie nie dostarcza wystarczających informacji, aby można było ocenić, jak dawno doszło do zakażenia oraz w jakiej obecnie fazie ono się znajduje. Sprawdzenie po 2-3 tygodniach ponownie miana przeciwciał i ustalenie dynamiki ich narastania lub stabilności poziomów są pomocne w wyciąganiu wniosków dot. czasu inwazji. Do ustalenia czasu zakażenia (szczególnie u kobiet w ciąży, u których wykryto te przeciwciała) oznaczyć można również dodatkowo tzw. awidność przeciwciał IgG (oceniającą siłę wiązania/powinowactwa przeciwciał do antygenu). W ostrej fazie toksoplazmozy przeciwciała IgG mają niską awidność. Przeciwciała o wysokiej awidności przemawiają za odległą inwazją.

Wyniki fałszywie ujemne mogą wypadać w przypadku zbyt wczesnego wykonania od momentu zakażenia (gdy jeszcze w organizm nie wyprodukował dostatecznie dużych poziomów przeciwciał) lub u osób z obniżoną odpornością i w stanie immunosupresji.

Toxoplasma gondii przeciwciała IgG - kto i kiedy powinien wykonać badanie?

Badanie Toxoplasma gondii przeciwciała IgG (Toxo IgG) zalecane jest (podobnie jaki inne testy TORCH) szczególnie u kobiet planujących ciążę oraz w ciąży w celu sprawdzenia stanu wyjściowego w zakresie przebytego zakażenia lub aktywnego zakażenia pierwotniakiem toksoplazmozy.

Badanie zlecane może być przez lekarza w podejrzeniu u noworodka toksoplazmozy wrodzonej (tu wskazane jest jednoczesne oznaczenie przeciwciał w krwi matki).

Osoby, które chcą sprawdzić stan swojej odporności przeciwko pierwotniakowi (przebytego bezobjawowego zakażenia, formy utajonej lub przy wystąpieniu objawów mogących świadczyć o rozwoju choroby).

Najwłaściwsze jest jednoczesne wykonanie badań w obu klasach przeciwciał Toxo IgM i Toxo IgG.