Rtęć Kod ICD: P89

Oznaczenie stężenia rtęci we krwi zalecamy w celu wykrycia nadmiernej zawartości rtęci w organizmie, w przypadku podejrzenia intensywnej lub długotrwałej ekspozycji na rtęć. Główne objawy zatrucia rtęcią:

1. Przewlekła ekspozycja na ten związek prowadzi do osłabienia, bólów głowy, zaburzeń żołądkowo-jelitowych, obrzęków i krwawień z dziąseł, co spowodowane jest stanem zapalnym jamy ustnej. Głównym objawem zapalenia jamy ustnej jest pojawienie się odkładania złogów rtęci wokół dziąseł - w postaci niebiesko-fioletowego rąbka. Dodatkowo, występują objawy ze strony ośrodkowego układu nerwowego (np. zaburzenia snu, upośledzenie koncentracji, zaburzenia pamięci).

2. Ostre zatrucia rtęcią zdarzają się  bardzo rzadko. U osób narażonych rozwija się zapalenie oskrzeli, oskrzelików, a także zapalenie płuc.

Rtęć występuje w środowisku w postaci związków chemicznych o różnej toksyczności. Najbardziej szkodliwa dla człowieka jest metylortęć. Metylortęć kumuluje się w rybach i innych organizmach morskich. Wg. Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) -  rtęć należy do 10 chemikaliów najbardziej szkodliwych dla zdrowia człowieka.

Wśród wszystkich metali ciężkich rtęć wykazuje największą lotność oraz podatność do przechodzenia przemian chemicznych. Zanieczyszczenie żywności związkami rtęci w dużej mierze spowodowane jest działalnością gospodarczą człowieka. Rtęć jest stosowana w wielu gałęziach przemysłu, co automatycznie przyczynia się do jego emisji i gromadzenia w środowisku. Do organizmu człowieka rtęć dostaje się głównie przez pożywienie oraz przez powietrze. Po wchłonięciu rtęć częściowo jest utleniana, pozostała jej część transportowana jest przez krew, następnie  przenika przez barierę mózgowo-rdzeniową i barierę łożyska, co umożliwia jej kumulowanie się w mózgu, nerkach, płodzie oraz innych tkankach w organizmie.

Największą zawartość rtęci odnotowano w mięsie ryb drapieżnych, które żywią się innymi rybami, między innymi: rekinów, płyteczników, makreli królewskich. Mniej rtęci występuje w krewetkach, tuńczykach błękitnopłetwych, czarniakach, łososiach.

Badania rtęci wykonywane są wysoce czułą metodą Spektrometrią mas sprzężoną z plazmą wzbudzaną indukcyjnie IC-PMS.