- Strona główna
- Katalog badań
- Przeciwciała ANA (wykrywanie i miano) metodą IIFT
Przeciwciała ANA (wykrywanie i miano) metodą IIFT Kod ICD: O21
Przeciwciała przeciwjądrowe ANA (antinuclear antibodies) są autoprzeciwciałami reagującymi ze stałymi lub rozpuszczalnymi (ENA – extractable nuclear antigen) antygenami jądra komórkowego. Są to przeciwciała reagujące ze składnikami jądra: np. błoną komórkową, nukleoplazmą, jąderkami i innymi składnikami, ale są to również przeciwciała rozpoznające struktury cytoplazmatyczne m.in. mitochondria, rybosomy, białka cytoszkieletu. Przeciwciała przeciwjądrowe ANA wykorzystuje się w rozpoznaniu, różnicowaniu oraz określeniu rokowania układowych chorób tkanki łącznej.
Oczekiwanie na wynik
10 dni roboczych
Materiał
Krew
Przygotowanie
- przed pobraniem postaraj się odpocząć przez ok. 15 minut
- możesz iść na pobranie w ciągu dnia, nie musisz być na czczo. Unikaj pobrania materiału po obfitym posiłku
- na około 30 min. przed pobraniem wypij szklankę wody (250ml)
W badaniu przeciwciał przeciwjądrowych wykorzystuje się technikę immunofluorescencji pośredniej. Pozwala ona na określenie miana przeciwciał (za istotne klinicznie uznaje się miano powyżej 1:160) i typu fluorescencji jąder komórkowych.
Jako źródło antygenów wykorzystywana jest linia komórkowa HEP-2, dzięki której można wyodrębnić 5 podstawowych typów fluorescencji jądra komórkowego: homogenny, jąderkowy, plamisty (ziarnisty), centromerowy i błonowy (obwodowy)
ANA często występują w chorobach autoimmunizacyjnych. Ich obecność może być w niektórych chorobach warunkiem rozpoznania, w innych mieć tylko znaczenie pomocnicze, w niektórych jest istotna rokowniczo, a w innych nie. ANA stwierdza się u 5% zdrowej populacji, z wiekiem ich miano rośnie. Naturalnie występujące ANA są przeciwciałami klasy IgM i IgG i różnią się znacznie od tych wykrywanych w układowych chorobach tkanki łącznej.
Do czynników, które mogą indukować syntezę ANA, należą: ciąża, infekcje (gł. wirusowe), choroby nowotworowe, niektóre leki: m.in. antyarytmiczne, przeciwdrgawkowe, moczopędne, antybiotyki, statyny, sole złota, sulfasalazyna, izotretynoina, leki biologiczne - np. inhibitory TNF-α, promieniowanie UV.
Przeciwciała przeciwjądrowe ANA - kto i kiedy powinien wykonać badanie ANA?
Przeciwciała przeciwjądrowe są czułym, choć nieswoistym markerem układowych chorób tkanki łącznej. Największe znaczenie mają ANA w klasie IgG. Czułość i swoistość ANA jest zdeterminowana przyjętą wartością odcięcia dla miana autoprzeciwciał oraz wstępną oceną kliniczną popartą danymi z wywiadu i badaniem fizykalnym sugerującymi chorobę reumatyczną.
Do klinicznych objawów układowych chorób tkanki łącznej należą: ciężkie zmęczenie, objaw Raynauda, ból i obrzęk stawów, gorączkę o nieznanej etiologii oraz stosowaniem leków związanych z ryzykiem rozwoju tocznia indukowanego lekami.
U osób z obecnością ANA możliwe są różne scenariusze kliniczne:
- ANA w niskim mianie - nie zaleca się powtarzania testu ani badania kontrolnego.
- ANA w średnim mianie - zaleca się powtórzenie testu po 6 miesiącach. Jeśli utrzymuje się niskie lub średnie miano bez występujących objawów klinicznych, nie ma konieczności przeprowadzania dalszych badań.
Pojawienie się typowych objawów i dodatni test na obecność ANA wiążą się z koniecznością przeprowadzenia badań dodatkowych i objęcia pacjenta specjalistyczną opieką.
Największe znaczenie ma powtarzanie oznaczenia w czasie diagnostyki, szczególnie u chorych z utrzymującymi się objawami i niskim/średnim mianem autoprzeciwciał.
W zaawansowanej fazie choroby test ten dość słabo koresponduje z aktywnością procesu chorobowego i możliwością oceny skuteczności leczenia.
Powtarzanie oznaczenia jest najbardziej uzasadnione w przypadku zmiany obrazu klinicznego lub podejrzenia chorób współistniejących.