- Strona główna
- Katalog badań
- Fosfataza alkaliczna (ALP)
Fosfataza alkaliczna (ALP) Kod ICD: L11
Badanie fosfataza alkaliczna (fosfataza zasadowa) ALP pozwala ocenić we krwi stężenie tego enzymu, wykorzystywane jest w diagnostyce chorób wątroby i dróg żółciowych. Jest także stosowane w diagnostyce chorób kości: osteomalacja, choroba Pageta, guzy pierwotne kości, przerzuty nowotworowe do kości i nadczynność przytarczyc.
Oczekiwanie na wynik
1 dzień roboczy
Materiał
Krew
Przygotowanie
- przed pobraniem postaraj się odpocząć przez ok. 15 minut
- bądź na czczo, czyli minimum 8-12 godzin po ostatnim posiłku
- udaj się na pobranie w godzinach porannych
- na około 30 min. przed pobraniem wypij szklankę wody (250ml)
- po całonocnym wypoczynku
Fosfataza alkaliczna ALP (fosfataza zasadowa) jest to grupa izoenzymów syntezowanych przez różne narządy (wątrobę, kości, nerki, jelita i łożysko podczas ciąży). Aktywność w warunkach fizjologicznych zależy głównie od izoenzymów pochodzenia wątrobowego i kostnego. W ciąży od 16. tygodnia ciąży do porodu poziom enzymu ALP wzrasta 2- 3-krotnie na skutek dołączenia się frakcji łożyskowej. Noworodki i dzieci w okresie dojrzewania charakteryzują się fizjologicznie podwyższona aktywnością enzymu.
Fosfataza alkaliczna to enzym z grupy hydrolaz, który uczestniczy w przemianach związanych z usuwaniem grup fosforanowych z różnych związków chemicznych w organizmie.
Do wzrostu aktywności fosfatazy alkalicznej dochodzi w chorobach wątroby i dróg żółciowych (żółtaczka mechaniczna, zapalenie wątroby, marskość wątroby, toksyczne/polekowe uszkodzenia wątroby) oraz w chorobach kości. Ze względu na niską specyficzność tego enzymu w stosunku do uszkodzeń konkretnych tkanek najczęściej badanie ALP jest wykonywane wspólnie z innymi testami (enzymy: ALT aminotransferaza alaninowa, AST aminotransferaza aspraginianowa, GGTP gamma-glutamylotranspaptydaza), które pomocne są w różnicowaniu źródła pochodzenia podwyższonych stężeń fosfatazy alkalicznej ALP (np. cholestazy ze schorzeniami kości).
Do obniżenia poziomu fosfatazy alkalicznej może dochodzić w wyniku stosowania doustnych leków antykoncepcyjnych, w nadmiernej substytucji witaminy D, w niedoczynności tarczycy, w stanach niedożywienia, niedoborów cynku, magnezu i witaminy C, a także w chorobach zaburzeń wzrostu kości.
Fosfataza alkaliczna - kto i kiedy powinien wykonać badanie ALP?
Badanie fosfataza alkaliczna (fosfataza zasadowa) ALP jest wskazane w przypadku wystąpienia żółtaczki, obrzęków, wymiotów, bólów w nadbrzuszu, w sytuacji, gdy lekarz podejrzewa uszkodzenie wątroby oraz w objawach wskazujących na choroby wątroby lub niedrożność przewodów żółciowych, a także w sytuacji bólów kości i stawów, również w nowotworach złośliwych (np. rak prostaty).