Zielona herbata w ciąży – czy jest bezpieczna? 

Zielona herbata cieszy się opinią napoju, który przynosi wiele zdrowotnych korzyści. Czy pomimo tego mogą ją pić kobiety w ciąży? Kontynuujemy serię artykułów dotyczących bezpieczeństwa określonych produktów żywnościowych w ciąży.

Spis treści:

1. Zielona herbata – właściwości prozdrowotne
2. Czy można pić zieloną herbatę w ciąży? Czy można przyjmować suplementy z zielonej herbaty?
3. Ile można pić zielonej herbaty w ciąży?
4. Zielona herbata w ciąży – podsumowanie

Zielona herbata – właściwości prozdrowotne

Zielona herbata to jeden z najpopularniejszych na świecie napojów. Zarówno zielona, jak i czarna herbata, to produkty tej samej rośliny, krzewu herbacianego Camellia sinensis.

Przygotowanie obu rodzajów herbaty wymaga innych procesów technologicznych, w wyniku których powstaje bogata w polifenole herbata zielona lub, mniej zasobna w te związki, herbata czarna.

Potencjał zdrowotny zielonej herbaty kryje się właśnie w wysokiej zawartości polifenoli, czyli związków bioaktywnych. Dzięki temu ma właściwości:

• antyoksydacyjne,
• przeciwzapalne,
• przeciwdrobnoustrojowe,
• przeciwcukrzycowe,
• neuroprotekcyjne.

Główne związki bioaktywne w zielonej herbacie to katechiny:

• epigallokatechina,
• epikatechina,
• galusan epikatechiny,
• galusan epigallokatechiny-3 (EGCG) – występujący w największych ilościach, stanowiący ponad 50% wszystkich ketachin.

Badania wskazują, iż osoby pijące ponad dwie filiżanki zielonej herbaty dziennie (niektóre badania mówią, że jest to co najmniej siedem filiżanek), cieszą się niższym poziomem cholesterolu całkowitego i cholesterolu LDL, co przekłada się na mniejsze ryzyko zgonu z powodu chorób sercowo-naczyniowych.

>> Przeczytaj też: Antyoksydanty (przeciwutleniacze). Rodzaje, źródła, jak dbać o ich optymalny poziom

Według innych badań miłośnicy zielonej herbaty mają mniejsze ryzyko zachorowania na raka żołądka (chociaż nie wszystkie badania to potwierdzają). Ponadto lepiej sobie radzą z redukcją masy ciała.

Potencjalne korzyści wynikające ze spożywania zielonej herbaty powodują, iż katechiny znajdują zastosowanie jako suplementy diety. Badania przestrzegają jednak przed zażywaniem suplementów diety z zieloną herbatą i katechiną w zbyt dużych dawkach.

Wykazano, iż spożycie więcej niż 800 mg EGCG dziennie powoduje wzrost aktywności enzymów wątrobowych (aminotransferaz) w osoczu, co wskazuje na hepatotoksyczne ich działanie.

Przeciętne spożycie EGCG z zielonej herbaty wynosi 90 – 300 mg/dziennie, jest więc dawką bezpieczną. Przekroczenie progu 800 mg związane jest z zażywaniem suplementów diety. Dawka do 300 mg dziennie uważana jest za bezpieczną.

Hepatotoksyczne działanie ekstraktu z zielonej herbaty obserwowano na czczo, dlatego dodatkowym środkiem ostrożności jest przyjmowanie tych suplementów wraz z posiłkiem.

>> To może Cię zainteresować:

Suplementacja – świadome budowanie odporności

Witaminy i ich suplementacja u kobiet w ciąży

Czy można pić zieloną herbatę w ciąży? Czy można przyjmować suplementy z zielonej herbaty?

Główną korzyścią ze spożywania zielonej herbaty są zawarte w niej polifenole. Okazuje się jednak, iż ich zbyt wysoka zawartość w diecie może być ryzykowna dla ciężarnej kobiety.

Przeciwzapalne działanie polifenoli w dawkach powyżej 1000 mg dziennie jest tak silnie wyrażane, iż u kobiety w III trymestrze ciąży może skutkować przedwczesnym zamknięciem przewodu tętniczego Botalla u płodu i być przyczyną:

• niewydolności krążenia,
• wad rozwojowych serca,
• zgonu dziecka.

Z tego powodu kobiety ciężarne powinny zachować ostrożność w przyjmowaniu suplementów z polifenolami. Z powodu braku danych o bezpiecznej dziennej dawce EGCG, która może być przyjmowana w czasie ciąży, dlatego w ogóle nie zaleca się spożywania tych preparatów przez kobiety ciężarne.

Kobiety w ciąży mogą natomiast pić napary z zielonej herbaty, jednak w ograniczonych ilościach. Jest to napój bardzo popularny wśród kobiet ciężarnych w Japonii, gdzie spożycie tego napoju wynosi 3-4 filiżanki dziennie.

Niektóre badania kliniczne wskazują, iż jest to ilość, która zwiększa ryzyko przedwczesnego porodu. Dodatkowo należy pamiętać, iż zielona herbata zawiera kofeinę, w 227 ml znajdziemy ok. 40 mg kofeiny. Kobieta w ciąży nie powinna spożywać więcej niż 200-300 mg tej substancji dziennie.

Ostatnim argumentem za ograniczeniem zielonej herbaty w diecie kobiety ciężarnej jest fakt, iż zawarte w niej polifenole zmniejszają wchłanianie żelaza, co jeszcze pogłębia powszechne niedobory żelaza u kobiet oczekujących dziecka.

>> Warto również przeczytać: Kawa w ciąży – czy można ją pić i w jakich ilościach?

Ile można pić zielonej herbaty w ciąży?

Spożycie zielonej herbaty przez kobiety w ciąży w Polsce wynosi do 2 filiżanek dziennie. Wydaje się, iż jest to ilość, która jest bezpieczna dla matki i dziecka. Należy jednak podkreślić, iż zawartość ketachin w zielonej herbacie jest różna i zależy od wielu czynników, w tym:

• warunków uprawy,
• sposobu i czasu przygotowywania samego napoju.

Szacunki Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wskazują, iż 100 ml naparu herbaty zielonej zawiera 126 mg katechin, co – zgodnie z danymi z FDA – przekłada się na 71 mg polifenolu EGCG. Oznacza to, iż jedna szklanka (200 ml) zielonej herbaty dostarcza 140 mg EGCG, dwie szklanki to ok. 280 mg tej substancji.

Zielona herbata w ciąży – podsumowanie

• Zielona herbata to napój, który dzięki zawartości polifenoli ma dużo właściwości prozdrowotnych.
• Polifenole przyjmowane w zbyt dużych ilościach mogą być niebezpieczne dla kobiety w ciąży.
• Pomimo dużego potencjału korzyści jakie ma zielona herbata, nie powinna być spożywana w zbyt dużych ilościach przez kobiety ciężarne.
• Kobiety w ciąży nie powinny przyjmować suplementów z zieloną herbatą.

Bibliografia

1. Hachul ACL, Boldarine VT, Neto NIP, Moreno MF, Carvalho PO, Sawaya ACHF, Ribeiro EB, Oller do Nascimento CM, Oyama LM. Effect of the consumption of green tea extract during pregnancy and lactation on metabolism of mothers and 28d-old offspring. Sci Rep. 2018 Jan 30;8(1):1869. doi: 10.1038/s41598-018-20174-x. PMID: 29382887; PMCID: PMC5790015. (dostęp 04.04.2025)
2. Wierzejska R. Wpływ picia herbaty na zdrowie – aktualny stan wiedzy. Przegl. Epidemiol.; 2014. 68:595-599. (dostęp 04.04.2025)
3. Paczkowska-Walendowska, M.; Grzegorzewski, J.; Kwiatek, J.; Leśna, M.; Cielecka-Piontek, J. Green Tea: A Novel Perspective on the Traditional Plant’s Potential in Managing Periodontal Diseases. Pharmaceuticals 2025, 18, 409. https://doi.org/10.3390/ph18030409. (dostęp 04.04.2025)
4. EFSA Panel on Food Additives and Nutrient Sources added to Food (ANS); Younes, M.; Aggett, P.; Aguilar, F.; Crebelli, R.; Dusemund, B.; Filipič, M.; Frutos, M.J.; Galtier, P.; Gott, D.; et al. Scientific opinion on the safety of green tea catechins. EFSA 2018, 16, e05239. [Google Scholar] [CrossRef] (dostęp 04.04.2025)
5. Vundrala Sumedha Reddy, S. Shiva, Srinidhi Manikantan, Seeram Ramakrishna,Pharmacology of caffeine and its effects on the human body,European Journal of Medicinal Chemistry Reports, Volume 10,2024,100138, ISSN 2772-4174, https://doi.org/10.1016/j.ejmcr.2024.100138. (dostęp 04.04.2025)