Morfologia krwi obwodowej to podstawowe badania laboratoryjne, wykorzystywane powszechnie w diagnostyce internistycznej i przynoszące wiele istotnych informacji na temat kondycji zdrowotnej organizmu. Jednym z elementów morfologii krwi obwodowej jest MCHC. Co oznacza ten skrót i jakich informacji klinicznych dostarcza? Jakie są wskazania do oznaczenia MCHC? Na te i inne pytania odpowiedzi znajdziemy w poniższym artykule.
Spis treści:
MCHC – co to za wskaźnik?
MCHC to jeden z elementów, który znajduje się w wyniku morfologii krwi obwodowej i określa średnie stężenie hemoglobiny w erytrocycie, czyli w krwince czerwonej. MCHC to skrót od angielskich słów Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration. Hemoglobina to natomiast białko znajdujące się w krwinkach czerwonych, które odpowiada za transport i dostarczanie tlenu do wszystkich komórek organizmu człowieka. Ponadto, hemoglobina odpowiada również za przenoszenie pewnej ilości dwutlenku węgla. Jest to więc białko niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. MCHC jest wskaźnikiem, który mówi nam o stężeniu hemoglobiny w erytrocycie, co sprawia, że jest brany pod uwagę w trakcie diagnostyki niedokrwistości i innych schorzeń hematologicznych.
>> Przeczytaj też: Co to jest anemia (niedokrwistość) złośliwa i jakie są jej objawy?
Czym MCHC różni się od MCH?
MCH (Mean Corpuscular Hemoglobin) to wskaźnik, który również znajduje się na wyniku morfologii krwi obwodowej. Dostarcza on informacji na temat średniej masy hemoglobiny w krwince czerwonej. Jednostka w jakiej wyraża się ten wskaźnik to pikogramy (pg). MCH podobnie jak MCHC dostarcza informacji o ilości hemoglobiny znajdującej się w pojedynczym erytrocycie, jednak w przypadku MCHC dane te podane są w formie stężenia, a nie masy. MCHC wyraża się w jednostkach określających stężenie, a więc w gramach na decylitr lub milimolach na litr krwinek.
>> Zobacz też: PDW (wskaźnik anizocytozy płytek krwi) – badanie, podwyższone i obniżone wskaźniki, interpretacja wyników
MCHC – kiedy wykonać badanie?
MCHC nie jest badaniem wykonywanym odrębnie od pozostałych elementów morfologii krwi obwodowej. Badanie morfologii krwi obwodowej powinno być wykonywane u każdego pacjenta przynajmniej raz w roku. Oznaczenie to powinno się wykonywać również przy pojawieniu się objawów mogących świadczyć o rozwijającej się niedokrwistości lub innych chorobach internistycznych, do których należy zaliczyć między innymi:
- osłabienie,
- pogorszenie wydolności fizycznej,
- bóle i zawroty głowy,
- bladość skóry i śluzówek,
- skłonność do krwawień,
- utrata masy ciała,
- nocne poty,
- bóle kostno-mięśniowe,
- pojawianie się wybroczyn (co może świadczyć o małopłytkowości),
- duszność.
W razie pojawienia się tych niepokojących objawów warto udać się na wizytę do swojego lekarza rodzinnego, który po przeprowadzeniu badania podmiotowego i przedmiotowego, zadecyduje o dalszym postępowaniu diagnostycznym i zleci odpowiednie badania laboratoryjne.
MCHC – jak interpretować wynik?
Należy wyraźnie podkreślić, że wynik MCHC nie powinien być interpretowany w oderwaniu od pozostałych elementów składowych morfologii krwi obwodowej. W trakcie interpretacji lekarz bierze pod uwagę pozostałe parametry, w tym parametry czerwonokrwinkowe, a więc między innymi liczbę krwinek czerwonych, ich wielkość (oznaczaną jako MCV) oraz stężenie hemoglobiny i hematokryt. Interpretacja wyników zależy również od obrazu klinicznego, jaki prezentuje pacjent, chorób towarzyszących oraz przyjmowanych na stałe leków.
>> To może Cię zainteresować: Bazofile we krwi – jak interpretować wyniki badania?
Podwyższone MCHC – co oznacza?
Podwyższone stężenie hemoglobiny w krwince czerwonej może towarzyszyć takim schorzeniom jak na przykład:
- sferocytoza wrodzona – jest to schorzenie będące najczęstszą postacią wrodzonej niedokrwistości hemolitycznej. Istotą tego schorzenia są nieprawidłowości w budowie białek błony i cytoszkieletu erytrocytów. Sferocytoza wrodzona objawia się wymienionymi już w tym artykule symptomami niedokrwistości, ale także gorączką, bólami brzucha, zażółceniem powłok skórnych i powiększeniem śledziony,
- choroba zimnych aglutynin – istotą tego schorzenia jest obecność przeciwciał, które silnie aglutynują (potocznie mówiąc zlepiają) erytrocyty w określonej temperaturze, co prowadzi w konsekwencji do wystąpienia hemolizy (rozpadu) krwinek czerwonych i pojawienia się objawów anemii hemolitycznej.
Niskie MCHC – co oznacza?
Obniżone stężenie hemoglobiny w krwince czerwonej wiąże się typowo z niedokrwistością z niedoboru żelaza. Wówczas w wyniku morfologii krwi obwodowej oprócz obniżonego MCHC zauważalne jest również obniżenie MCH, obniżenie stężenia hemoglobiny, obniżona wielkość krwinek czerwonych – MCV (mikrocytoza), obniżony hematokryt oraz obniżona liczba krwinek czerwonych.
Niskie MCHC oraz niedokrwistość z niedoboru żelaza może towarzyszyć takim stanom klinicznym jak np.:
- krwawienia z przewodu pokarmowego,
- schorzenia nowotworowe przewodu pokarmowego – np. rak jelita grubego, rak żołądka,
- infekcje pasożytnicze – w tym tasiemczyca, tęgoryjczyca,
- obfite miesiączki, mięśniaki macicy,
- zaburzenia krzepnięcia,
- okres ciąży i laktacji,
- zaburzenia wchłaniania żelaza w przewodzie pokarmowym – np. w przebiegu celiakii, stanów zapalnych żołądka, choroby Leśniowskiego-Crohna,
- niedobory żywieniowe,
- nocna napadowa hemoglobinuria,
- nadużywanie kwasu acetylosalicylowego i innych niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Należy mieć świadomość, że samo obniżenie lub podwyższenie MCHC nie ma typowo znaczenia klinicznego. Konieczne jest skorelowanie tego wyniku z innymi parametrami, zawartymi w morfologii krwi obwodowej, jak i obrazem klinicznym.
MCHC to jeden z parametrów opisujących obraz czerwonych krwinek. Wskaźnik ten dostarcza informacji na temat stężenia hemoglobiny w erytrocycie. MCHC nie powinno być interpretowane w oderwaniu od pozostałych składowych wyniku morfologii krwi obwodowej. W przypadku wątpliwości, co do oznaczenia MCHC i innych elementów morfologii, warto udać się na konsultację do gabinetu lekarza rodzinnego lub internisty.
Piśmiennictwo
- A. Szczeklik i inni, Choroby wewnętrzne, PZWL 2018/2019,
- A. Dembińska-Kieć i inni, Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Urban & Partner, Wrocław 2005 (dodruk), s. 654–659,
- E. Bańkowski, Biochemia podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wrocław: Elsevir Urban & Partner, 2010,
- M. Chełstowska i inni, Objawy kliniczne i zmiany laboratoryjne w diagnostyce różnicowej niedokrwistości, Onkologia w Praktyce Klinicznej, 2006, 2(3), s.105–116.
