Spis treści:

1. Różne czynniki etiologiczne i sposób przenoszenia ospy wietrznej i ospy małpiej
2. Zakaźność ospy wietrznej i ospy małpiej
3. Objawy ospy wietrznej
4. Objawy ospy małpiej
5. Diagnostyka ospy wietrznej i ospy małpiej
6. Leczenie ospy wietrznej i ospy małpiej

Pojawienie się w Europie, w tym w Polsce, przypadków małpiej ospy spowodowało liczne dyskusje na temat związków tej choroby z ospą wietrzną. Powstało wiele mitów o ich podobieństwie, które warto sprostować. Tak naprawdę jedyną ich wspólną cechą jest to, że są to choroby zakaźne wywoływane przez wirusy.

Różne czynniki etiologiczne i sposób przenoszenia ospy wietrznej i ospy małpiej

Ospa wietrzna jest wywoływana przez wirusa ospy wietrznej i półpaśca (Varicella zoster virus – VZV) należącego do rodzaju Varicellovirus z rodziny Herpesviridae. Wirus, wnikając po raz pierwszy do organizmu, wywołuje objawy ospy wietrznej a następnie dostając się do zwojów rdzeniowych i nerwów czaszkowych przechodzi w stan uśpienia, który może trwać wiele lat. Następstwem obniżenia odporności organizmu u osób, które przeszły ospę wietrzną, może być reaktywacja wirusa i pojawienie się objawów charakterystycznych dla półpaśca.

Jedynym rezerwuarem VZV jest człowiek. Do zakażenia dochodzi głównie drogą kropelkową, ale możliwe jest też przenoszenie wirusów przez kontakt bezpośredni lub przez łożysko.

Ospa małpia wywoływana jest przez  wirusa ospy małpiej (Monkeypox virus -MPXV) należącego do rodzaju Orthopoxvirus z rodziny Poxviridae.

Małpia ospa to choroba odzwierzęca, a rezerwuarem wirusów są głównie gryzonie (wiewiórki, szczury, króliki), rzadziej różne gatunki małp i inne zwierzęta. Do zakażenia ospą małpią dochodzi na skutek pogryzienia lub kontaktu z krwią i innymi płynami ustrojowymi zwierząt. Między ludźmi wirus przenosi się drogą kropelkową, ale jest to zjawisko bardzo rzadkie i wymaga bliskiego, przedłużonego  kontaktu z chorym na ospę małpią. Możliwe jest też również zakażenie na skutek kontaktu z krwią i wydzielinami osoby zakażonej małpią ospą.

Zakaźność ospy wietrznej i ospy małpiej

Ospa wietrzna – okres wylęgania trwa 10-21 dni (średnio 14 dni), zakaźność jest bardzo wysoka i wynosi > 90%. Chory na ospę wietrzną staje się  źródłem zakażenia dla osób z otoczenia na 1-2 dni przed pojawieniem się u niego wysypki i pęcherzyków, a zakaźność utrzymuje się do momentu zamiany pęcherzyków w strupki, które po pewnym czasie odpadają.

Ospa małpia – okres wylęgania trwa  5-21 dni (najczęściej 6-13 dni), zakaźność jest niska, do zakażenia dochodzi głównie przez kontakt bezpośredni z wydzieliną z chorobowych zmian skórnych. Osoba chora na ospę małpią jest zakaźna przez cały okres występowania wysypki.

Objawy ospy wietrznej

Ospa wietrzna rozpoczyna się niespecyficznymi objawami zwiastunowymi trwającymi z reguły 1-2 dni, po których następuje okres osutkowy charakteryzujący się zmianami na skórze i błonach śluzowych. Wysypce może towarzyszyć świąd, pieczenie skóry oraz gorączka.

Okres zwiastunowy:

• gorączka lub stan podgorączkowy,
• złe samopoczucie,
• bóle głowy i mięśni,
• zapalenie gardła, nieżyt nosa,
• brak łaknienia,
• zaczerwienienie skóry,
• ból brzucha, rzadziej biegunka.

Okres wysypkowy (osutkowy):

Wysypka przechodzi przez różne fazy rozwoju. Początkowo są to rumieniowe plamki przemieniające się w grudki i pęcherzyki wypełnione płynem. Po 2-3 dniach pojawiają się krostki, które po kolejnych 3-4 dniach zasychają w strupki.

Wysypka  pojawia się na głowie, tułowiu, ramionach, kończynach dolnych i rękach. W 10-20% przypadków zmiany pojawiają się również na błonie śluzowej jamy ustnej, gardła, narządów płciowych oraz na spojówkach i rogówce.  W pełni choroby zmiany osutkowe występują we wszystkich postaciach rozwoju.

Ospa wietrzna trwa z reguły 5-10 dni. Choroba u osób z prawidłową odpornością ma przebieg łagodny i pozostawia po sobie odporność na całe życie. Przebarwienia, jakie pozostają na skórze po odpadnięciu strupków, z czasem ustępują i najczęściej nie pozostawiają widocznych śladów. U osób z grupy ryzyka przebieg ospy wietrznej bywa dłuższy i cięższy, a także częściej po chorobie mogą występować powikłania.

Czynniki ryzyka ciężkiego przebiegu i powikłania ospy wietrznej

Czynniki ryzyka ciężkiego przebiegu ospy wietrznej:

• wrodzone lub nabyte niedobory odporności komórkowej,
• wiek (noworodki),
• ciąża,
• immunosupresja,
• przewlekłe choroby skóry,
• mukowiscydoza,
• astma.

Najczęstsze powikłania ospy wietrznej:

• wtórne bakteryjne zakażenia zmian skórnych,
• zapalenie płuc (ospowe, bakteryjne),
• objawy neurologiczne (zapalenie mózgu, móżdżku, opon mózgowo-rdzeniowych).

Objawy ospy małpiej

Choroba rozpoczyna się od niespecyficznych objawów zwiastunowych trwających 1-3 dni, następnie  pojawia się wysypka przechodząca przez stadium plamki, grudki, pęcherzyka, krosty aż po strupek.

Objawy zwiastunowe:

• wysoka gorączka,
• uogólnione lub miejscowe powiększenie węzłów chłonnych,
• ból głowy,
• ból pleców,
• osłabienie.

Okres wysypkowy

Wysypka utrzymuje się przez okres 2-4 tygodni. Po odpadnięciu strupków, na skórze pozostają głębokie blizny, które zanikają po upływie 1-4 lat.

Czynniki ryzyka zachorowania i powikłania ospy małpiej

Czynniki ryzyka zachorowania na małpią ospę:

• bezpośredni kontakt z krwią, płynami ustrojowymi lub zmianami skórnymi chorego zwierzęcia bądź człowieka,
• spożywanie nieodpowiednio przygotowanych produktów z mięsa zakażonych zwierząt,
• bliski, długi kontakt z osobą zakażoną,
• noworodki – przez zakażoną matkę poprzez łożysko lub w trakcie porodu.

Powikłania małpiej ospy

• głębokie blizny po zmianach skórnych,
• przy ciężkich postaciach – zaburzenia funkcji narządów wewnętrznych.

Diagnostyka ospy wietrznej i ospy małpiej

Diagnostyka ospy wietrznej odbywa się głównie na podstawie objawów. Testy molekularne wykrywające materiał genetyczny wirusa nie są rutynowo stosowane. Badania laboratoryjne na ospę wietrzną wykonywane są przede wszystkim dla wykrycia w krwi żylnej specyficznych przeciwciał przeciwko antygenom VZV. Jest to przydatne w diagnozowaniu zakażenia pierwotnego, jak i reaktywacji wirusa. Wzrost poziomu przeciwciał w klasie IgG może świadczyć o skutecznej odpowiedzi immunologicznej po przebytym zakażeniu lub po szczepieniu.   

Ospa małpia jest diagnozowana obecnie w laboratoriach wyspecjalizowanych w diagnostyce ospy prawdziwej i ospy małpiej. Badania polegają na identyfikacji materiału genetycznego wirusa małpiej ospy w materiale pobranym od pacjenta (krew, wydzielina z pęcherzyków) metodą PCR.

Leczenie ospy wietrznej i ospy małpiej

Leczenie ospy wietrznej – w łagodnych przypadkach stosowane jest leczenie objawowe: leki przeciwgorączkowe, przeciwbólowe i środki łagodzące świąd. W ciężkich postaciach rekomendowany jest acyklovir podawany doustnie lub dożylnie. Hospitalizacja ma miejsce rzadko i dotyczy osób z upośledzoną odpornością i powikłaniami.

Leczenie ospy małpiej – obecnie stosuje się leczenie objawowe: środki odkażające i przeciwświądowe, a także leki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe.

• Osoby podejrzane o zachorowanie na małpią ospę podlegają obowiązkowej hospitalizacji.
• Osoby, które miały styczności (bliski kontakt) z osobą podejrzaną o zachorowanie na ospę małpią podlegają obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu do czasu potwierdzenia, lub wykluczenia zakażenia u osoby, która była źródłem narażenia.
• Osoby, które miały styczność (bliski kontakt) z osobą zakażoną ospą małpią podlegają obowiązkowej kwarantannie przez okres do 21 dni, licząc od dnia następującego po narażeniu.

Przeczytaj też: Półpasiec – choroba jednej połowy ciała

Artykuł został zaktualizowany 5.02.2025 r.

Spis treści

1. Przyczyny półpaśca, czynniki ryzyka wystąpienia choroby
2. Objawy półpaśca i przebieg choroby
3. Półpasiec – postacie nietypowe
4. Półpasiec – rozpoznanie
5. Półpasiec – czy jest zaraźliwy?
6. Powikłania półpaśca
7. Leczenie półpaśca

Półpasiec to choroba zakaźna, charakteryzująca się wystąpieniem na skórze ciała wykwitów w postaci bolesnych pęcherzyków, umiejscowionych na jednym obszarze ciała. Zmiany skórne występują po jednej stronie, nie przekraczają środkowej linii ciała, stąd w języku polskim pochodzi nazwa choroby – półpasiec.

Przyczyny półpaśca, czynniki ryzyka wystąpienia choroby

Półpasiec (łac. herpes zoster) wywoływany jest przez VZV (ang. varicella zoster virus) – wirusa ospy wietrznej i półpaśca. Przyczyną obydwu chorób jest więc ten sam wirus – człowiek nim zakażony najpierw choruje na ospę wietrzną. Po przechorowaniu ospy, wirus pozostaje w organizmie pacjenta w postaci nieaktywnej przez wiele lat. Jeśli dojdzie do spadku odporności, wirus VZV może znów zacząć się namnażać i wywołać półpaśca.

Należy podkreślić, że wirus wywołujący ospę wietrzną i półpaśca nie jest wirusem, który jest przyczyną zachorowania na tzw. małpią ospę.

Spadek odporności prowadzący do rozwoju półpaśca może wynikać z kilku przyczyn.

• Jedną z nich jest wiek – ryzyko rozwinięcia choroby rośnie po 50 r.ż., w USA połowa wszystkich zakażeń występuje u osób po 60 r.ż.

WAŻNE: półpasiec może rozwinąć się u każdego, kto przechorował ospę wietrzną.

• Inną przyczyną spadku odporności, która może prowadzić do rozwoju choroby, jest znaczne jej upośledzenie w przebiegu zakażenia wirusem HIV oraz z powodu nowotworów złośliwych (w tym białaczek i chłoniaków).
• Ostatnia przyczyna spadku odporności to przyjmowanie leków immunosupresyjnych (np. glikokortykosteroidów) lub leczenie nowotworów chemio– i radioterapią.

Objawy półpaśca i przebieg choroby

Charakterystycznym objawem półpaśca są wykwity skórne w postaci pęcherzyków. Jednak należy podkreślić, iż półpasiec zaczyna się wcześniej i, zanim wystąpią zmiany skórne, pacjent może odczuwać objawy ogólne: osłabienie, ból głowy, światłowstręt.

Jeśli chodzi o zmiany skórne, to początkowo pojawia się mrowienie, swędzenie, pieczenie lub ból. Objawy półpaśca mogą mieć różne nasilenie – od występujących bardzo wyraźnie, po dyskretnie odczuwany dyskomfort. Ponieważ zmiany często dotyczą skóry klatki piersiowej, niektóre kobiety opisują je jako dyskomfort, spowodowany noszeniem biustonosza. Dla panów z kolei problemem jest noszenie t-shirta. Objawy czuciowe półpaśca mogą pojawić się kilka dni do kilku tygodni przed objawami skórnymi i utrzymywać się przez cały okres choroby.

Następnym etapem zachorowania na półpasiec są zmiany skórne w postaci linijnie ułożonych pęcherzyków surowiczych, rozmieszczonych najczęściej wzdłuż przebiegu nerwów międzyżebrowych. Innym dosyć częstym umiejscowieniem półpaśca są zmiany wzdłuż nerwu ocznego (pierwszej gałęzi nerwu trójdzielnego), wystąpić może również półpasiec uszny.

Klasyczne objawy półpaśca, jakimi są zmiany skórne, przechodzą różne etapy. Początkowo mają postać czerwonych plamek i grudek, które przekształcają się w pęcherzyki surowicze, a następnie tworzą krosty i strupy.

Wykwity skórne w półpaścu widoczne są przez 2-4 tygodnie. Mogą pozostawiać trwałe ślady w postaci blizn oraz zaburzonej pigmentacji.

Pacjent choruje na półpasiec zazwyczaj jeden raz w życiu, chociaż zdarzają się przypadki, gdy osoby z obniżoną odpornością mają dwa i więcej epizodów półpaśca.

>>> Przeczytaj też: Półpasiec u dzieci

Półpasiec – postacie nietypowe

Klasyczne umiejscowienie półpaśca to zmiany na skórze klatki piersiowej, jednak u kilkunastu procent pacjentów występują nietypowe umiejscowienia objawów półpaśca.

Półpasiec oczny

Półpasiec oczny to ok. 10-25% wszystkich przypadków tej choroby. Zmiany powstają najczęściej wzdłuż gałęzi ocznej nerwu trójdzielnego, co objawia się wysypką wokół oczodołu (skóra czoła i powiek). Powikłaniami tej postaci choroby bywa zapalenie oka, zaburzenia widzenia, utrata wzroku.

Półpasiec uszny

W półpaścu usznym zmiany skórne obejmują małżowinę uszną, przewód słuchowy zewnętrzny oraz błonę bębenkową. Zwykle towarzyszy im silny ból ucha, szumy uszne, zawroty głowy, nudności, wymioty, może pojawić się niedosłuch. Czasami zdarza się dodatkowo porażenie nerwu twarzowego, czyli wystąpienie zespołu Ramsaya-Hunta.

Półpasiec rozsiany

Półpasiec rozsiany może wystąpić u osób ze znacznie upośledzoną odpornością. Jego cechą charakterystyczną jest wystąpienie objawów skórnych na większym obszarze skóry, co może powodować, iż trudno go zróżnicować z ospą wietrzną.

Półpasiec – rozpoznanie

Półpasiec rozpoznaje się na podstawie charakterystycznych objawów klinicznych oraz wywiadu – pacjent chorował wcześniej na ospę wietrzną.

Badania serologicznie nie znajdują zastosowania w diagnostyce aktywnej infekcji. Wykrywanie swoistych przeciwciał IgG wykonuje się w celu potwierdzenia przebytego zakażenia oraz istnienia odporności.

Półpasiec – czy jest zaraźliwy?

Półpasiec jest zaraźliwy, jednak zdecydowanie mniej niż ospa wietrzna. Pacjent z półpaścem jest zaraźliwy tylko na etapie występowania pęcherzyków surowiczych na skórze, wirus VZV rozprzestrzenia się bowiem poprzez bezpośredni kontakt z tym płynem. Noszenie odzieży przez osobę chorą na półpasiec znacznie zmniejsza ryzyko zakażenia. Krótkotrwały, przypadkowy kontakt z chorym jest bezpieczny, podobnie jak przebywanie w towarzystwie osoby, która nie ma jeszcze pęcherzyków oraz osoby, która ma już etap strupków.

Należy pamiętać, iż od osoby chorej na półpaśca zarazimy się wirusem VZV, który u osoby niezaszczepionej oraz takiej, która nie chorowała, wywoła ospę wietrzną.

>>> Przeczytaj też: Półpasiec – możliwości zapobiegania chorobie

Powikłania półpaśca

Najczęstsze powikłanie półpaśca to nerwoból, który powstaje w miejscu występowania wysypki i trwa kilka miesięcy, a nawet kilka lat. Ryzyko rozwoju tego powikłania rośnie z wiekiem. Statystyka podaje, iż postherpetic neuralgia, definiowana jako utrzymujący się co najmniej 90 dni ból, rozwija się u 5% osób przed 60 r.ż., u 10% osób w wieku 60-69 lat, i aż 20% w wieku powyżej 80 r.ż.

Ból występujący po ustąpieniu półpaśca bywa intensywny i może obniżać codzienną aktywność oraz jakość życia chorego. Pacjent z neuralgią po przebyciu półpaśca miewa problemy ze snem, ból może prowadzić również do depresji.

Rzadziej występujące powikłania półpaśca to upośledzenie wzroku lub słuchu, zapalenie opon mózgowych, porażenie nerwów czaszkowych.

Inne powikłania półpaśca to nadkażenia bakteryjne zmian skórnych wywołane przez gronkowce lub – rzadziej – paciorkowce.

Leczenie półpaśca 

Leczenie przeciwwirusowe półpaśca

Leczenie przeciwwirusowe jest leczeniem przyczynowym, które powinno się wdrożyć optymalnie w ciągu 48 godzin od wystąpienia osutki, chociaż istnieją badania pokazujące, iż podanie leku nawet po 3 dniach niesie za sobą korzyści.

Należy podkreślić, iż szybkie wdrożenie leczenia przeciwwirusowego jest rekomendowane w szczególności w przypadku osób, które ukończyły 50 r.ż. lub gdy zmiany są zlokalizowane poza tułowiem (głowa, kończyny, błony śluzowe) lub mamy do czynienia z pacjentem z obniżoną odpornością.

Leczenie bólu w przebiegu półpaśca

Leczenie bólu jest istotnym problemem w postępowaniu z pacjentem chorym na półpaśca. Niestety NLPZ cechuje niska skuteczność u pacjentów w tą chorobą, dlatego lekarze sięgają po preparaty z wyższych poziomów drabiny analgetycznej.

Przeczytaj też: Ospa wietrzna a ospa małpia. Czy mają ze sobą coś wspólnego?

Spis treści:

1. Epidemiologia zakażenia układu moczowego
2. Objawy zakażenia układu moczowego
3. Etiologia zakażenia układu moczowego
4. Badania laboratoryjne w diagnostyce ZUM
5. Badanie ogólne moczu
6. Posiew moczu
7. Przygotowanie do badania moczu
8. Na czym polega posiew moczu?
9. Leczenie zakażenia układu moczowego

Mocz zdrowego człowieka jest jałowy, ponieważ w warunkach fizjologicznych pęcherz moczowy, moczowody i nerki są pozbawione drobnoustrojów. Do zakażenia układu moczowego dochodzi najczęściej drogą wstępującą, poprzez przemieszczanie bakterii kolonizujących cewkę moczową.

Epidemiologia zakażenia układu moczowego

Zakażenie układu moczowego jest chorobą bardzo powszechną i stanowi ok. 40% infekcji szpitalnych oraz 10-20% zakażeń pozaszpitalnych. Choroba występuje  zarówno u kobiet, jak i mężczyzn i dotyczy wszystkich grup wiekowych: dorosłych i dzieci. 

Budowa anatomiczna układu moczowego kobiet (krótka cewka moczowa położona blisko odbytu i narządów płciowych) powoduje, że kobiety chorują wielokrotnie częściej niż mężczyźni. Szacuje się, że blisko połowa kobiet przynajmniej raz w życiu doświadcza zakażenia układu moczowego, a ponad 40% spośród nich ma nawrót infekcji. Najczęściej chorują młode, aktywne seksualnie kobiety. Ostre niepowikłane zakażenie układu moczowego u mężczyzn występuje rzadko.

U osób ze sprawnym systemem immunologicznym zakażenie układu moczowego kończy się zazwyczaj na infekcji pęcherza moczowego, ale przy długim zaleganiu bakterii w pęcherzu może dojść również do zakażenia górnego odcinka układu moczowego.

Objawy zakażenia układu moczowego

Choroba przyjmuje różną postać kliniczną, co jest zależne od zjadliwości drobnoustrojów i wydolności mechanizmów obronnych organizmu. Infekcja może przebiegać bezobjawowo, objawowo bez powikłań lub może prowadzić do powikłań, które występują głównie u osób z grupy ryzyka (np. zakażenie dróg moczowych w ciąży) lub przy zakażeniu nietypowymi drobnoustrojami. Objawy zakażenia układu moczowego u dzieci są mało specyficzne i zależą od wieku dziecka.

O nawrocie zakażenia układu moczowego mówimy, gdy dochodzi do kolejnego zakażenie układu moczowego tym samym drobnoustrojem w czasie 10-14 dni po zakończeniu leczenia.

Czynniki ryzyka wystąpienia zakażenia układu moczowego:

• wady wrodzone układu moczowego,
• cewnikowanie,
• cukrzyca,
• choroby gruczołu krokowego,
• kamica moczowa,
• leki immunosupresyjne,
• podeszły wiek – zmiany fizjologiczne organizmu,
• ciąża.

Postacie kliniczne zakażenia układu moczowego:

• zapalenie pęcherza moczowego
• zapalenie cewki moczowej
• zapalenie gruczołu krokowego
• odmiedniczkowe zapalenie nerek

Objawy zakażenia układu moczowego:

• dyzuria
• częstomocz
• mimowolne oddawanie moczu
• ból i pieczenie w okolicy cewki moczowej
• bolesność okolicy lędźwiowej i w dole brzucha

Etiologia zakażenia układu moczowego

Najczęstszą przyczyną infekcji układu moczowego są bakterie. Pałeczki Gram (-) z rodziny Enterobacteriaceae odpowiadają za ponad 90% przypadków zakażeń. Dominuje wśród nich Escherichia coli (75-95% zakażeń niepowikłanych). W zakażeniach powikłanych odsetek Escherichia coli spada (40-50% ), wzrasta natomiast udział innych drobnoustrojów.

Grzyby drożdżopodobne, bakterie beztlenowe i wirusy rzadko są przyczyną zakażeń układu moczowego. Obecność w moczu grzybów związana jest z głównie z kolonizacją pęcherza moczowego, a nie z zakażeniem. Sporadyczne zakażenia grzybicze dotyczą niemal wyłącznie chorych hospitalizowanych, a ich przebieg jest ciężki.

Badania laboratoryjne w diagnostyce ZUM

Ryzyko błędnego zdiagnozowania zakażenia układu moczowego jedynie na podstawie objawów klinicznych wynosi 33%.

Badanie ogólne moczu

Badania ogólne moczu analityczne są badaniami przesiewowymi, niezwykle pomocnymi w diagnozowaniu zakażeń układu moczowego. Na zakażenie może wskazywać obecność w moczu:

• leukocytów,
• erytrocytów,
• bakterii,
• azotynów,
• esterazy leukocytów w moczu.

UWAGA: leukocyturia nie może stanowić podstawy różnicowania pomiędzy zapaleniem i bezobjawowym bakteriomoczem. W przypadkach, gdy mimo obecności podwyższonego poziomu leukocytów w moczu (co najmniej 5 WBC/wpw), wynik posiewu jest ujemny, mówimy o „jałowym ropomoczu”. W takim przypadku należy przeprowadzić dalszą pogłębioną diagnostykę w kierunku drobnoustrojów wymagających specjalnych metod diagnostycznych.

Posiew moczu

Posiew moczu to najczęściej zlecane badanie mikrobiologiczne.

Ostatecznym potwierdzeniem ZUM jest stwierdzenie znamiennego bakteriomoczu w posiewie mikrobiologicznym.

Przygotowanie do badania moczu

Badanie wykonywane jest z moczu, który zazwyczaj pobiera samodzielnie pacjent. Warunkiem prawidłowej interpretacji wyniku posiewu jest odpowiednie przygotowanie pacjenta i zabezpieczenie próbki. Mocz pobierany jest do jałowego pojemnika po starannej toalecie ujścia cewki moczowej. Należy pobierać mocz poranny lub po co najmniej 4-godzinnej przerwie od ostatniej mikcji. Niewskazane jest wykonywanie badania moczu w trakcie antybiotykoterapii. Pojemniczek z moczem należy jak najszybciej dostarczyć do Punktu Pobrań ALAB laboratoria.

Jeżeli nie jest możliwe dostarczenie moczu w ciągu 2 godzin od pobrania, należy do czasu transportu przechowywać pojemniczek w lodówce.

Dokładną instrukcję przygotowania do badania moczu znajdziesz TUTAJ.

Najczęstsze błędy przy pobieraniu próbki do badania moczu:

• Niedokładna toaleta
• Przyjmowanie antybiotyków lub innych leków
• Przetrzymywanie pojemnika z moczem w temperaturze pokojowej powyżej 2-3 godzin

Na czym polega posiew moczu?

Mocz dostarczony do laboratorium posiewany jest na specjalne pożywki agarowe. Po inkubacji pożywek w cieplarce oceniany jest wzrost drobnoustrojów oraz nastawiane są dalsze testy. Końcowym etapem posiewu moczu jest wydanie wyniku.

Wynik badania obejmuje:

• ocenę ilościową bakterii w moczu (bakteriuria),
• identyfikację drobnoustroju do gatunku,
• ocenę lekowrażliwości drobnoustroju na wybrane antybiotyki (antybiogram).

UWAGA: W większości przypadków za zakażenie układu moczowego odpowiedzialny jest jeden gatunek drobnoustroju, rzadziej dwa. Trzy i więcej gatunków w posiewie (tzw. flora mieszana) świadczą o nieodpowiednim przygotowaniu do badania i braku możliwości interpretacji wyniku.

Leczenie zakażenia układu moczowego

Kryteria oceny znamiennej (istotnej klinicznie) bakteriurii są powiązane z rodzajem zakażenia układu moczowego, wiekiem i płcią pacjenta. Wynik badania powinien być skonsultowany z lekarzem, który dobierze odpowiednią terapię.

Uwaga: bakteriuria bezobjawowa nie wymaga leczenia z wyjątkiem:

• kobiet w ciąży
• osób przed zabiegami urologicznymi

Zobacz, jak prawidłowo przygotować mocz do badania