Rumień nagły to jedna z najczęstszych infekcji występujących u niemowląt. Jakie są przyczyny trzydniówki? Co robić w razie wystąpienia tego schorzenia u dziecka? Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się czym jest trzydniówka i jak sobie radzić z jej objawami.
Spis treści:
- Trzydniówka (rumień nagły) u dzieci: co to jest?
- Trzydniówka: objawy u dziecka
- Trzydniówka u niemowlaka i dziecka. Co ją powoduje?
- Trzydniówka – diagnostyka
- Rumień nagły u dzieci – leczenie
- Trzydniówka u dziecka: podsumowanie
Trzydniówka (rumień nagły) u dzieci: co to jest?
Rumień nagły to zakaźna choroba wirusowa, która najczęściej ujawnia się u dzieci między 6. a 24. miesiącem życia. Jak pokazują dane statystyczne, manifestacja kliniczna rumienia nagłego rzadko pojawia się po ukończeniu czwartego roku życia. Okres wylęgania choroby, a więc czas od zakażenia do pojawienia się pierwszych objawów klinicznych, wynosi zazwyczaj 7-17 dni.
>> Sprawdź: Wysypka u dzieci – możliwe przyczyny, diagnostyka i leczenie
Trzydniówka: objawy u dziecka
Trzydniówka objawia się typowo pojawieniem się wysokiej gorączki, która może osiągać wartości nawet 40 stopni Celsjusza i trwać od 3 do 5-6 dni. Oprócz tego schorzeniu towarzyszą charakterystyczne objawy skórne, które – co ciekawe – pojawiają się w 3-5 dniu choroby, po ustąpieniu gorączki. Jest to klasyczny, podręcznikowy przebieg trzydniówki.
Osutka w przebiegu rumienia nagłego charakteryzuje się między innymi:
- plamisto-grudkowym charakterem,
- zanikaniem po uciśnięciu,
- szybkim ustępowaniem bez pozostawiania blizny,
- zajmowaniem twarzy i tułowia.
Poza wymienionymi powyżej objawami klinicznymi, w przebiegu trzydniówki można zaobserwować także:
- drgawki gorączkowe (rumień nagły to jedna z najczęstszych przyczyn drgawek gorączkowych),
- nudności, rzadko wymioty,
- biegunkę,
- powiększenie węzłów chłonnych szyjnych,
- katar, kaszel, ból gardła.
| Warto wiedzieć: Trzydniówka może przebiegać w sposób subkliniczny, co oznacza, że zakażone dziecko nie będzie prezentować klasycznych objawów choroby, a więc gorączki i osutki skórnej. Mimo bezobjawowego przebiegu, dziecko pozostaje zakaźne dla otoczenia. |
>> To może Cię zainteresować: Gorączka u dziecka – kiedy budzi niepokój?
Ile naprawdę trwa gorączka trzydniówka?
Choć nazewnictwo choroby wskazuje, że rumień nagły trwa trzy dni, to czas utrzymywania się objawów jest indywidualny, a gorączka zazwyczaj trwa od 2 do 6 dni. Czas trwania gorączki inny niż trzy doby nie oznacza więc, że nie mamy do czynienia z rumieniem nagłym.
Trzydniówka u niemowlaka i dziecka. Co ją powoduje?
Rumień nagły jest chorobą wirusową, a odpowiadają za nią wirusy HHV-6 (human herpesvirus 6) i HHV-7 (a więc human herpesvirus 7). Niemal wszyscy zarażają się tymi wirusami w okresie dzieciństwa, dlatego bardzo rzadko rumień nagły ujawnia się u osób dorosłych. Warto mieć świadomość, że zgodnie z danymi statystycznymi wirus HHV-6 jest jedną z najczęstszych przyczyn gorączki u niemowląt.
Czy trzydniówka jest zaraźliwa?
Trzydniówka zaliczana jest do chorób zakaźnych. Do zakażenia wirusami HHV-6 i HHV-7 dochodzi poprzez kontakt bezpośredni z wydalinami, przede wszystkim ze śliną. Rzadziej do zakażenia dochodzi drogą pośrednią – a więc poprzez przedmioty skażone wydzielinami chorego pacjenta. Rumień nagły charakteryzuje się stosunkowo dużą zakaźnością.
>> Zobacz również: Mononukleoza zakaźna – choroba pocałunków
Trzydniówka – diagnostyka
Rozpoznanie choroby stawiane jest typowo na podstawie obrazu klinicznego prezentowanego przez dziecko i charakterystycznego wywiadu. W klasycznych postaciach nie jest konieczne wykonywanie dodatkowych badań. Jednak w razie potrzeby lekarz może zlecić wykonanie takich oznaczeń jak na przykład:
- stężenie białka CRP,
- morfologia krwi obwodowej,
- stężenie enzymów wątrobowych,
- stężenie kreatyniny,
- jonogram,
- RTG klatki piersiowej.
Badania te warto wykonać również w sytuacji, gdy gorączka nie ustępuje po kilku dniach i stan dziecka się nie poprawia. Stan chorego dziecka z rumieniem nagłym jest zazwyczaj bardzo dobry, pomimo wysokiej gorączki. Z tego powodu pojawienie się dużego osłabienia, czy istotnej utraty apetytu powinno wzbudzić czujność rodziców.
Istnieje również możliwość wykonania badania w kierunku identyfikacji materiału genetycznego wirusa HHV-6. Jest to badanie wykonywane z próbki krwi żylnej. Badanie to wykonuje się z wykorzystaniem metody Real Time – PCR, co zapewnia wysoką czułość i swoistość.
Rumień nagły u dzieci – leczenie
Nie istnieje przyczynowe leczenie zakażeń za które odpowiadają wirusy HHV-6 i HHV-7. Standardowy przebieg trzydniówki nie wymaga włączania leczenia, poza postępowaniem objawowym.
W celu obniżenia temperatury ciała można zastosować leki przeciwgorączkowe, w tym paracetamol lub ibuprofen. Należy pamiętać o nawadnianiu dziecka, ponieważ wysoka gorączka zwiększa ryzyko odwodnienia i pojawienia się zaburzeń elektrolitowych. Warto podkreślić, że w przebiegu rumienia nagłego nie powinno się stosować antybiotyków, ponieważ za schorzenie to odpowiadają wirusy, a nie bakterie. Sprawia to, że antybiotykoterapia będzie leczeniem nieskutecznym. Niezalecane jest również stosowanie glikokortykosteroidów.
Aktualnie nie ma szczepienia, które uchroniłoby przed zachorowaniem na rumień nagły. W celu zmniejszenia ryzyka zachorowania wskazane jest izolowanie chorych dzieci oraz przestrzeganie zasad higieny osobistej, w tym położenie nacisku na częste mycie rąk.
Trzydniówka u dziecka: podsumowanie
Trzydniówka to powszechnie występująca choroba wirusowa wieku dziecięcego. Infekcje spowodowane przez HHV-6 i HHV-7 pozostawiają po sobie trwałą odporność, jednak może dojść do ponownego zachorowania, jeśli będzie ono wywołane przez innego wirusa. W razie wystąpienia objawów mogących sugerować rumień nagły należy skonsultować się z lekarzem pediatrą, który po zbadaniu dziecka zaproponuje odpowiednie postępowanie.
Bibliografia
- A. Dobrzańska, J. Ryżko, Pediatria. Podręcznik do Państwowego Egzaminu Lekarskiego i egzaminu specjalizacyjnego, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2005,
- Z. Dziubek, Choroby zakaźne i pasożytnicze, Wydanie III uaktualnione, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003,
- E. Kuchar, Zakażenia wywołane przez wirusy herpes HHV-6, HHV-7 i HHV-8, Medycyna Praktyczna [https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-wirusowe/158163,zakazenia-wywolane-przez-wirusy-herpes-hhv-6-hhv-7-i-hhv-8] (dostęp: 09.01.2024),
- I. Kacprzak-Bergman i inni, Atlas chorób zakaźnych dzieci, Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, Wrocław 2010, s. 16-17.
