Półpasiec to choroba wirusowa, wywołana poprzez wirusa ospy wietrznej i półpaśca (VZV). Ze względu na możliwość wystąpienia poważnych powikłań, takich jak neuralgia popółpaścowa, szczepienia przeciwko półpaścowi odgrywają kluczową rolę w zapobieganiu chorobie. Dla kogo jest zalecane wykonanie szczepienia na półpasiec? Ile dawek potrzeba? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz w poniższym artykule.
Spis treści:
- Jak działa szczepionka na półpasiec?
- Szczepienie na półpasiec – dla kogo jest zalecane?
- Kiedy najlepiej zrobić szczepienie na półpasiec?
- Ile kosztuje szczepienie na półpasiec?
- Szczepienie na półpasiec – ile dawek potrzeba?
- Jakie są korzyści i skutki uboczne szczepienia na półpasiec?
- Zakończenie
Jak działa szczepionka na półpasiec?
Szczepionki przeciwko półpaścowi działają poprzez stymulację układu immunologicznego do wytworzenia odpowiedzi odpornościowej na wirusa VZV (wirus ospy wietrznej i półpaśca). Obecnie w Polsce dostępna jest jedna szczepionka przeciwko półpaścowi.
>> Przeczytaj: Półpasiec – choroba jednej połowy ciała
Szczepienie na półpasiec – dla kogo jest zalecane?
Szczepienie przeciwko półpaścowi jest skuteczną metodą profilaktyki, szczególnie zalecaną osobom:
- w wieku 50 lat i starszym — ze względu na rosnące wraz z wiekiem ryzyko zachorowania oraz poważnych powikłań;
- z obniżoną odpornością — spowodowaną chorobami przewlekłymi;
- z chorobami nowotworowymi — na przykład osobom z nowotworami układu krwiotwórczego, czy chłonnego, a także leczonych z powodów onkologicznych;
- mającym regularny kontakt z dziećmi — szczególnie pracownikom żłobków, przedszkoli oraz placówek opieki zdrowotnej, aby chronić nieszczepione dzieci przed ryzykiem zakażenia wirusem VZV.
>> Zobacz również: Półpasiec u dzieci
Kiedy najlepiej zrobić szczepienie na półpasiec?
Szczepionkę przeciwko półpaścowi podaje się osobom, które przeszły już zakażenie wirusem ospy wietrznej (VZV) i nabyły odporność przeciwko temu wirusowi, ale pozostają jego nosicielami w postaci utajonej. W takich przypadkach wirus może ulec reaktywacji, prowadząc do rozwoju półpaśca. W przeciwieństwie do szczepionek podawanych w celu zapobiegania pierwotnemu zakażeniu, szczepienie przeciwko półpaścowi działa jako „szczepionka terapeutyczna”. Jej celem jest wywołanie silniejszej odpowiedzi immunologicznej, aby zapobiec reaktywacji wirusa w organizmie osoby już zakażonej VZV.
>> Sprawdź: Półpasiec i możliwości zapobiegania tej chorobie
Ile kosztuje szczepienie na półpasiec?
Koszt szczepionki przeciwko półpaścowi w Polsce zależy od rodzaju preparatu oraz dostępnych programów refundacyjnych. Cena jednej dawki waha się od około 750 do 1100 zł, co oznacza, że pełne szczepienie (obejmujące dwie dawki) kosztuje od 1500 do 2200 zł. W przypadku osób uprawnionych do refundacji (np. w wieku 65 lat i starszych z grup ryzyka), koszt jednej dawki zmniejsza się do około 375 zł, co daje łącznie około 750 zł za cały cykl szczepienia.
Szczepienie na półpasiec – ile dawek potrzeba?
Szczepienie przeciwko półpaścowi wymaga przyjęcia dwóch dawek, które muszą być podane w określonych odstępach czasu. Szczepionkę podaje się dwukrotnie w odstępie dwóch miesięcy.
Jakie są korzyści i skutki uboczne szczepienia na półpasiec?
Szczepienie przeciwko półpaścowi przynosi liczne korzyści, choć może wiązać się również z pewnymi skutkami ubocznymi. Podstawową zaletą szczepionki jest wysoka skuteczność w zapobieganiu półpaścowi i jego bolesnym powikłaniom. Możliwe skutki uboczne szczepienia są na ogół łagodne i krótkotrwałe. Do najczęstszych należą:
- ból, zaczerwienienie i obrzęk w miejscu wstrzyknięcia;
- ból głowy;
- ból mięśni;
- uczucie zmęczenia;
- dreszcze;
- gorączka;
- nudności.
Rzadziej mogą wystąpić uogólnione powiększenie węzłów chłonnych, ból stawów lub reakcje nadwrażliwości, takie jak wysypka czy pokrzywka.
Przed szczepieniem należy uwzględnić przeciwwskazania, w tym alergię na składniki preparatu, a osoby z osłabionym układem odpornościowym powinny skonsultować się z lekarzem.
Zakończenie
Podsumowując, szczepionka przeciwko półpaścowi stanowi skuteczną metodę ochrony przed chorobą oraz jej bolesnymi powikłaniami, do których zaliczamy neuralgię półpaścową. Jest szczególnie zalecana osobom po 50. roku życia oraz tym z obniżoną odpornością. Dzięki wysokiej skuteczności szczepionka znacząco poprawia jakość życia, zmniejszając ryzyko wystąpienia przewlekłego bólu i innych objawów półpaśca.
Jeśli chcesz sprawdzić, czy przeszedłeś infekcję wirusem ospy wietrznej, wykonaj badania, np.: Ospa i półpasiec (Varicella Zoster) przeciwciała IgG.
Opieka merytoryczna: lek. Mateusz Nawrocki
Bibliografia
- Kuchar E., Rudnicka L., Kocot-Kępska M. i in., Szczepienia przeciw półpaścowi – wydanie grupy ekspertów Polskiego Towarzystwa Wakcynologii, Polskiego Towarzystwa Medycyny Rodzinnej, Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego, Polskiego Towarzystwa Badania Bólu i Polskiego Towarzystwa Neurologicznego. BÓL. (2023);24(2):14-21.
- https://www.gov.pl/web/psse-tczew/szczepionka-przeciw-polpascowi [dostęp: 10.01.2025]
- https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=6201 [dostęp: 10.01.2025]
- https://www.mp.pl/szczepienia/artykuly/wytyczne/polpasiec-wytyczne/321988,szczepienie-przeciwko-polpascowi-zalecenia-grupy-ekspertow-ptw-ptmr-ptd-ptbb-i-ptn [dostęp: 10.01.2025]
- https://www.mp.pl/szczepienia/artykuly/przegladowe/321712,szczepionki-przeciwko-polpascowi [dostęp: 10.01.2025]
- https://www.gov.pl/web/psse-przeworsk/szczepionka-przeciw-polpascowi-objeta-50-refundacja [dostęp: 10.01.2025]
