Morfologia krwi obwodowej to badanie wykonywane z próbki krwi żylnej, które dostarcza wielu cennych informacji o stanie naszego organizmu. Jedną z nich jest zmienność objętości krwinek czerwonych wyrażona procentowo w wyniku morfologii jako RDW-CV. Co oznacza podwyższone, a co obniżone RDW-CV? Kiedy warto wykonać to badanie? Dowiedz się czym jest RDW-CV i o czym mogą świadczyć odchylenia w wartościach tego parametru.
Spis treści:
RDW-CV – co to za parametr?
RDW to skrót od angielskich słów red cell distribution width. Jest to laboratoryjny wskaźniki określający zmienność objętości krwinek czerwonych, czyli erytrocytów. Mówiąc prościej, parametr ten określa jak bardzo krwinki czerwone są zróżnicowane pod względem swojej objętości i w jakim stopniu odbiegają od swojej średniej objętości. W wyniku morfologii krwi obwodowej RDW może być wyrażony zarówno jako RDW-CV, jak i RDW-SD.
>> Przeczytaj także: Badanie RBC (liczby erytrocytów) – po co się je wykonuje? Interpretacja wyników
RDW-CV i RDW-SD – czym się różnią?
Jaka jest różnica pomiędzy RDW-CV, a RDW-SD? Tak naprawdę oba te parametry określają zmienność w objętości krwinek czerwonych, ale różnią się one jednostką, w której są wyrażone. RDW-CV (CV – skrót od angielskich słów coefficient of variation, czyli w tłumaczeniu na język polski: współczynnik zmienności) określa zmienność objętości erytrocytów w procentach. Natomiast RDW-SD stanowi odchylenie standardowe, wyrażone w femtolitrach. Femtolitry (fL) to jednostki określające objętość, a w tym przypadku objętość krwinek czerwonych.
RDW-CV obliczany jest klasycznie według poniższego wzoru:
RDW-CV = (1 odchylenie standardowe objętości RBC (krwinki czerwonej) ÷ MCV) × 100%
MCV opisany w powyższym wzorze to również bardzo ważny parametr morfologii krwi obwodowej, który określa średnią objętość erytrocytów (bez określania zmienności tej objętości).
Kiedy warto zbadać wskaźnik RDW-CV?
Jak już wspomniano, RDW-CV to parametr, który można znaleźć w wyniku morfologii krwi obwodowej. W wyniku tym znajduje się również wiele innych, przydatnych diagnostycznie informacji, w tym dotyczących liczebności krwinek czerwonych, stężenia hemoglobiny w krwince czerwonej (MCHC), czy średniej masy hemoglobiny w krwince (MCH). Oznaczenie RDW-CV, jak i wykonanie całej morfologii krwi obwodowej jest przydatne między innymi w diagnostyce niedokrwistości.
Do oznaczania morfologii krwi obwodowej powinny skłonić przede wszystkim takie objawy, jak na przykład:
- bladość powłok skórnych i śluzówek,
- zmęczenie, osłabienie,
- pogorszenie wydolności fizycznej,
- pojawienie się duszności,
- utrata masy ciała,
- pojawienie się nocnych potów,
- podwyższenie częstości pracy serca (tachykardia).
Warto podkreślić, że od niedawna RDW jest zaliczany do markerów chorób sercowo-naczyniowych. Może być bowiem wykorzystywany do prognozowania śmiertelności długoterminowej w wielu chorobach układu sercowo-naczyniowego, w tym w przebiegu niewydolności serca, czy choroby wieńcowej.
>> Przeczytaj także: Morfologia krwi – badanie, które może uratować życie!
RDW-CV – interpretacja wyników
Wartości referencyjne RDW-CV zależą od konkretnego laboratorium oraz między innymi od wieku pacjenta. Należy wyraźnie podkreślić, że nie należy wybiórczo oceniać tego parametru, ponieważ powinien on być interpretowany wraz z resztą elementów wyniku morfologii krwi obwodowej. Konieczna jest również ocena stanu klinicznego pacjenta. Zarówno obniżone RDW-CV, jak i podwyższenie wartości tego parametru może jednak świadczyć o pewnych nieprawidłowościach, o czym więcej można przeczytać w kolejnych akapitach tego artykułu.
Podwyższone RDW-CV – co oznacza?
Podwyższone wartości RDW-CV mogą świadczyć o zaburzeniach w ważnych procesach dojrzewania i różnicowania krwinek czerwonych. Stan ten świadczy o obecności anizocytozy, a więc o istotnym zróżnicowaniu krwinek czerwonych pod względem ich objętości. Do najczęstszych przyczyn podwyższonych wartości RDW-CV zalicza się:
- niedokrwistość związana z niedoborem żelaza – temu stanowi typowo towarzyszy również obniżenie wartości MCV,
- niedokrwistość wynikająca z niedoboru kwasu foliowego lub witaminy B12 – taka niedokrwistość nazywana jest anemią megaloblastyczną, towarzyszy jej dodatkowo podwyższenie wartości MCV,
- stan po masywnym krwotoku,
- niedokrwistość hemolityczna – a więc związana z rozpadem krwinek czerwonych,
- przewlekła niewydolność nerek,
- przewlekłe stany zapalne w organizmie,
- choroby wrodzone związane z zaburzeniami budowy erytrocytów – w tym sferocytoza,
- talasemie – czyli schorzenia, którego istotą jest defekt dotyczący budowy hemoglobiny.
Wysokie wartości RDW-CV mogą być również związane z wyborem substancji zapobiegającej krzepnięciu krwi pobranej do badania (antykoagulant). Takie odchylenie w wyniku morfologii może się pojawić w sytuacji pobrania krwi na wersenian disodowy (EDTA).
>> Dowiedz się więcej: Najczęstsze rodzaje anemii i ich przyczyny
RDW-CV poniżej normy – o czym świadczy?
Obniżone wartości RDW-CV świadczą o niewielkim zróżnicowaniu w objętości krwinek czerwonych. Tego rodzaju odchylenia w wyniku morfologii krwi obwodowej nie stanowi dla lekarza dużej wartości diagnostycznej i jest bardzo nieswoisty.
Podwyższone RDW-CV w ciąży
Okres ciąży to wyjątkowy czas, w którym zachodzi wiele zmian w organizmie kobiety. Zmiany te dotyczą zarówno układu krwiotwórczego oraz sercowo-naczyniowego. W czasie ciąży w wyniku morfologii krwi obwodowej może pojawić się wiele odchyleń, które są zjawiskami fizjologicznymi dla kobiet ciężarnych. Dotyczy to również podwyższonego lub obniżonego RDW-CV, jednak należy zaznaczyć, że wszelkie odchylenia w badaniach warto omówić z lekarzem prowadzącym ciążę.
Podwyższone lub niskie RDW-CV u dziecka
Wartości referencyjne RDW-CV zależą od wieku pacjenta – mogą ulegać wielu zmianom w poszczególnych grupach wiekowych. Należy wziąć to pod uwagę, interpretując nie tylko wartość RDW-CV, ale również inne parametry, które znajdują się w morfologii krwi obwodowej. Wynik morfologii krwi obwodowej dziecka warto skonsultować z lekarzem pediatrą.
RDW-CV to parametr, znajdujący się w wyniku morfologii krwi obwodowej, który świadczy o zróżnicowaniu objętości krwinek czerwonych. RDW-CV jest wartością wyrażoną w procentach. Odchylenia w wartościach tego parametru mogą świadczyć o istnieniu schorzeń dotyczących układu krwiotwórczego i nie tylko. Jednak należy wyraźnie podkreślić, że wartość RDW-CV nie powinna być interpretowana w oderwaniu od obrazu klinicznego oraz pozostałych parametrów morfologii krwi. Morfologia krwi obwodowej, w tym oznaczenie RDW-CV to badanie, które warto wykonywać przynajmniej raz w roku.
>> Warto przeczytać też:
Bibliografia
- S. Agnieszka, W. Łukasz i inni, RDW – nowy marker dla chorób sercowo-naczyniowych, Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(7):453-460,
- A. Dembińska-Kieć i inni, Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Urban & Partner, Wrocław 2005 (dodruk), s. 654–659,
- E. Bańkowski, Biochemia podręcznik dla studentów uczelni medycznych. Wrocław: Elsevir Urban & Partner, 2010.
