Palenie papierosów – negatywne skutki i wpływ na zdrowie palenia tytoniu

Palenie papierosów niesie za sobą szereg konsekwencji zdrowotnych. Negatywne skutki wpływają nie tylko na zdrowie, ale również na wygląd włosów i skóry. Choć zerwanie z nałogiem nie jest łatwe, to pierwsze pozytywne zmiany można zaobserwować już po kilku minutach od wypalenia ostatniego papierosa. Dowiedz się, jak tytoń wpływa na organizm i jak można zrezygnować z palenia.

Spis treści:

1. Palenie papierosów: dlaczego jest tak niebezpieczne dla zdrowia?
2. Skutki palenia papierosów
   • Wpływ palenia tytoniu na drogi oddechowe
   • Palenie papierosów a układ sercowo-naczyniowy
   • Palenie papierosów: szkodliwość na układ pokarmowy
   • Wpływ nikotyny i palenia papierosów na skórę
   • Negatywne skutki palenia papierosów na układ rozrodczy
   • Palenie papierosów a ryzyko rozwoju nowotworów: jaka jest między nimi zależność?
3. Rzucanie palenia tytoniu: jak skutecznie walczyć z nałogiem?
   • Ile trwa regeneracja płuc po rzuceniu palenia?

Palenie papierosów: dlaczego jest tak niebezpieczne dla zdrowia?

W dymie tytoniowym można znaleźć kilka tysięcy różnych substancji, wśród których znajdują się również takie o udowodnionym działaniu rakotwórczym. Do najbardziej niebezpiecznych związków należą między innymi:

• substancje smoliste,
• nikotyna,
• piren,
• cyjanowodór,
• toluen,
• arsen,
• fenol,
• uretan,
• beznopiren.

Są one obecne nie tylko w papierosach, ale również w smogu, który również ma niekorzystny wpływ na organizm.

Substancje znajdujące się w dymie papierosowym przedostają się przez drogi oddechowe i przewód pokarmowy nie tylko podczas palenia papierosów, ale też w trakcie przebywania w zadymionych miejscach. Takie zjawisko nazywa się biernym paleniem i jest ono tak samo niebezpieczne, jak samo wypalenie papierosa.

>> Sprawdź: Oczyszczanie organizmu (detoksykacja) – jak usunąć toksyny i ile trwa detoks?

Skutki palenia papierosów

Skutki palenia papierosów są ogromne, zwłaszcza, jeśli wcześnie sięga się po papierosy. Nałóg związany z tytoniem jest jednym z najważniejszych przyczyn przedwczesnego zgonu na świecie. Powodem są przede wszystkim choroby układu krążenia  i nowotwory płuc. Pierwsze skutki palenia papierosów można zaobserwować już po kilku minutach. Pojawia się podwyższone ciśnienie tętnicze krwi, przyspieszony oddech, a u niektórych – nudności czy bladość skóry.

Wpływ palenia tytoniu na drogi oddechowe

Negatywne skutki palenia papierosów można zaobserwować w całym organizmie, jednak najważniejsze dotyczą dróg oddechowych.

Wdychanie dymu papierosowego negatywnie wpływa na odporność organizmu, przez co palacze częściej chorują na infekcje górnych i dolnych dróg oddechowych, w tym zapalenie oskrzeli czy płuc. Częstą chorobą u osób palących jest POChP, czyli przewlekła obturacyjna choroba płuc. W jej przebiegu może wystąpić m. in. niewydolność oddechowa.

Nie należy zapominać o wpływie palenia tytoniu na jamę ustną. Może dojść do zapalenia błony śluzowej, nadżerek, infekcji grzybiczych. Ponadto dochodzi do uszkodzenia szkliwa, rozwoju chorób przyzębia oraz dziąseł, a także próchnicy, co z czasem również sprzyja wypadaniu zębów. Wdychanie dymu papierosowego zwiększa również ryzyko rozwoju raka gardła, krtani czy jamy nosowej.

To także może Cię zainteresować:

>> Przedłużający się kaszel: jakie badania laboratoryjne wykonać, by rozpocząć skuteczne leczenie

>> Duszność – punkt wspólny wielu dramatycznych chorób

Palenie papierosów a układ sercowo-naczyniowy

Nieodwracalne skutki palenia papierosów są niestety bardzo częste. Pozostawiają widoczny ślad w organizmie. Palenie tytoniu zwiększa ryzyko wystąpienia choroby niedokrwiennej serca, a także negatywnie wpływa na profil lipidowy. U palaczy częściej rozwija się miażdżyca. Konsekwencją może też być również zakrzepica żylna. Osoby, które sięgają po papierosy są bardziej narażone na zawał mięśnia sercowego, udar mózgu i tętniaka aorty niż osoby niepalące.

Palenie papierosów: szkodliwość na układ pokarmowy

Skutki palenia papierosów mogą obejmować również układ pokarmowy, w szczególności śluzówkę żołądka. Substancje pochodzące z tytoniu są jedną z przyczyn refluksu żołądkowo-przełykowego. W wyniku wdychania dymu papierosowego obniża się produkcja śluzu, który wyściela śluzówkę jelit. Zmienia się skład mikrobioty jelitowej, a dokładniej – namnażają się niepożądane bakterie. Powstała dysbioza jelitowa wywołuje szereg nieprzyjemnych dolegliwości, jak bóle brzucha, wzdęcia i zaparcia.

Wpływ nikotyny i palenia papierosów na skórę

Szkodliwość palenia papierosów jest zauważalna również na skórze. Palenie sprzyja powstawaniu wolnych rodników tlenowych, co przyspiesza proces starzenia. Skóra osób palących jest mniej elastyczna, traci sprężystość, a także staje się szorstka, matowa i szara. Na twarzy szybciej widać oznaki starzenia się, takie jak zmarszczki czy przebarwienia.

Na skórze osób palących bardzo często pojawiają się tzw. zmarszczki palacza. W wyniku ciągłej pracy mięśnia okrężnego ust, utrwalają się linie, które są mocniej widoczne na starzejącej się skórze. Z czasem twarz może wyglądać na starszą. Poza tym osoby palące są bardziej narażone na niektóre schorzenia skóry takie jak np. łuszczyca.

Negatywne skutki palenia papierosów na układ rozrodczy

Wpływ nikotyny na organizm jest ogromny i może dotyczyć również układu rozrodczego i równowagi hormonalnej organizmu. Palenie tytoniu przez kobiety może rozregulować cykl miesiączkowy, nasilić PMS, a także doprowadzić do wcześniejszej menopauzy. U mężczyzn papierosy także nie są obojętne dla zdrowia. Przyczyniają się do problemów z erekcją lub utrzymaniem wzwodu. Negatywnie wpływają także na libido.

Szkodliwość papierosów obejmuje nie tylko przyszłą matkę, ale również płód. W wyniku palenia zwiększa się ryzyko przedwczesnego porodu, poronienia, a także wielu innych patologii ciążowych. Dym papierosowy wpływa na rozwój dziecka już od samego poczęcia. Może się ono urodzić z niską masą urodzeniową czy obniżoną odpornością.

Palenie papierosów a ryzyko rozwoju nowotworów: jaka jest między nimi zależność?

W skład papierosów wchodzi szereg trujących i niebezpiecznych dla organizmu związków. Wiele z nich wykazuje działanie mutagenne i toksyczne. Wieloletnie palenie tytoniu może być jedną z przyczyn rozwoju nowotworów. Palacze są bardziej narażeni nie tylko na raka płuc czy krtani, ale również na nowotwory złośliwe nerek, trzustki czy wątroby.

>> Przeczytaj również: Najczęstsze nowotwory u kobiet i mężczyzn

Rzucanie palenia tytoniu: jak skutecznie walczyć z nałogiem?

Wiele osób decyduje się na rozstanie z nałogiem, gdy tylko dowiaduje się jak palenie papierosów wpływa na organizm. Niestety w wielu przypadkach ciężko poradzić sobie z uzależnieniem. Obecnie istnieje wiele metod wspomagających rzucenie palenia. Wymienić można w tym miejscu tabletki, plastry i gumy, które pomagają rzucić tytoń, jednakże nie u każdego zagwarantują sukces.

Rozwiązaniem mogą być również inne metody pomocnicze, w tym psychoterapia. Ważne, aby każdy znalazł sposób, który będzie skuteczny. Proces „żegnania” się z nałogiem często jest długi i pełen zwrotów akcji, czego warto mieć świadomość już na samym początku. Terapię antynikotynową może rozpocząć i kontrolować lekarz rodzinny.

Ile trwa regeneracja płuc po rzuceniu palenia?

Rzucenie palenia ma sens w każdym wieku. Już kilka dni bez papierosa daje wymierne korzyści, jednak na bardziej spektakularne efekty należy poczekać kilka miesięcy. Czas regeneracji organizmu jest kwestią indywidualną, zależną od okresu, w którym pacjent palił czynnie lub biernie. Zmiany w układzie oddechowym zachodzą nawet kilka lat po zaprzestaniu palenia.

Zerwanie z nałogiem nie jest łatwe, ale przynosi szereg korzyści. Poprawia się zarówno stan skóry czy funkcjonowanie wielu narządów, jak i również spada ryzyko rozwoju wielu schorzeń onkologicznych. Warto pamiętać, że jest to długi i wymagający proces. Jeśli zastanawiasz się nad rzuceniem palenia, masz do wyboru wiele metod.

Opieka merytoryczna: lek. Katarzyna Banaszczyk

Bibliografia

1. Walewska E., i wsp., Palenie tytoniu wśród pacjentów z chorobami układu sercowo-naczyniowego, „Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Anestezjologiczne”, 3/2015, s. 170-175.
2. Sałata Nowak J., i wsp., Wpływ dymu tytoniowego na skórę, „Przegląd Dermatologiczny”, 2010, 97, s. 342-348.
3. Kardas i wsp., Uzależnienie od papierosów i możliwości zwalczania nałogu tytoniowego, „Pneumonologia Polska” 2020, nr 1, s. 93–101.
4. Zieliński J., Obciążenia wynikające z palenia tytoniu, „Pneumonol. Alergol. Pol”,2008; 76: 170–173.
5. Siemińska A., Kiedy zaczyna się uzależnienie od nikotyny?, „Pneumon Alergol Pol”, 2011; 79(5), s. 357-364.