W medycynie istnieje wiele pojęć, których znaczenie jest bliskie jedynie osobom wykonującym zawód medyczny. Jednym z nich jest „koagulogram” – wyjaśniając, to nic innego jak badanie laboratoryjne krwi, pozwalające ocenić poziom czynników odpowiedzialnych za jej krzepnięcie. Jest ono szczególnie ważne w niektórych sytuacjach klinicznych. Jakich? Odpowiedź znajdziesz poniżej.
Spis treści:
- Koagulogram – co to za badanie?
- Co wchodzi w skład koagulogramu?
- Koagulogram – jak przygotować się do badania?
- Koagulogram – jak interpretować wyniki?
Koagulogram – co to za badanie?
Z punktu widzenia pacjenta, metoda wykonania tego badania nie różni się od pozostałych badań laboratoryjnych. O ile określenie „morfologia krwi” jest wszystkim znane, tak z koagulogramem może być już zupełnie inaczej.
W jakich sytuacjach możesz spotkać się z tym pojęciem? Lekarz zleca badanie koagulogramu między innymi przed planowym zabiegiem chirurgicznym. Sprawny układ krzepnięcia zmniejsza ryzyko niepożądanego krwotoku, krwawienia i powikłań z nimi związanych. Ewentualne nieprawidłowe parametry krwi mogą stanowić przeciwwskazanie do zabiegu, jednak ostateczną decyzję podejmuje lekarz prowadzący w oparciu o analizę wszystkich badań pacjenta oraz sytuacji klinicznej.
Koagulogram – kiedy warto wykonać badanie?
Planowy zabieg to jednak niejedyne wskazanie do badania koagulogramu. To także jeden z elementów diagnostyki w przypadku określonych objawów, z którymi pacjent zgłasza się do lekarza. Zalicza się do nich między innymi:
- łatwe powstawanie siniaków bez znaczącego urazu,
- obecność wybroczyn na ciele,
- częste i przedłużające się krwawienia z dziąseł podczas mycia zębów.
Kolejną nieprawidłowością, która powinna zwrócić Twoją uwagę, są przedłużające się krwawienia przy zranieniach.
U kobiet jednym z objawów, który może skłonić do wykonania koagulogramu, są obfite krwawienia miesiączkowe. Warto przy tym pamiętać, że przyczyny tej sytuacji są różne i zawsze należy brać pod uwagę również inne czynniki – w tym hormonalne, które także można ocenić za pomocą badań z krwi. Odpowiednie badania w takiej sytuacji zleca lekarz ginekolog.
Koagulogram należy również wykonać u osób zmagających się z chorobami wątroby oraz w sytuacji, gdy pacjent zażywa leki wpływające na układ krzepnięcia. Kolejnym wskazaniem do badania jest sytuacja, gdy lekarz podejrzewa występowanie skazy krwotocznej.
Jak widać, szczegółowe badania krwi, dzięki którym można określić sprawność układu krzepnięcia, zlecane są w różnych sytuacjach. Zazwyczaj nie jest to badanie rutynowe, a w większości przypadków wykonywane ze ściśle określonych wskazań lekarskich.
Co wchodzi w skład koagulogramu?
W skład koagulogramu wchodzi kilka różnych parametrów, które oznaczane są z próbki krwi. Zalicza się do nich:
- APTT, czyli czas kaolinowo – kefalinowy,
- PT, czyli czas protrombinowy,
- INR – inaczej międzynarodowy współczynnik znormalizowany,
- TT, czyli czas trombinowy,
- D – dimery,
- poziom fibrynogenu,
- ocena płytek krwi.
Każdy z wymienionych elementów bierze udział w skomplikowanym procesie krzepnięcia krwi.
APTT, czyli czas kaolinowo – kefalinowy (lub inaczej: badanie czasu częściowej tromboplasytyny po aktywacji), pozwala na ocenę czynników krzepnięcia, które biorą udział w wewnątrzpochodnej aktywacji układu krzepnięcia. Z kolei czas PT, czyli czas protrombinowy, informuje o działaniu zewnątrzpochodnej części układu krzepnięcia.
Nazwa, która może być bliska pacjentom, to także D-dimery, które są istotne w przypadku diagnostyki żylnej choroby zakrzepowo – zatorowej, zatorowości płucnej oraz zespołu rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego.
Przeczytaj też: Badania układu krzepnięcia krwi, czyli jakie?
Koagulogram – jak przygotować się do badania?
Podobnie jak w przypadku innych badań z krwi, badanie na koagulogram wykonywane jest na podstawie analizy krwi pobranej od pacjenta do specjalistycznej, sterylnej, próżniowej probówki. Przed badaniem należy być na czczo, to znaczy nie spożywać posiłków 8-12 godzin przed badaniem. Możliwe jest picie płynów, jednak należy unikać kawy i herbaty – dozwolone jest jedynie spożywanie wody.
Więcej o tym, jak przygotować się do badania krwi, znajdziesz na: https://sklep.alablaboratoria.pl/923-jak-przygotowac-sie-do-pobrania-krwi
Koagulogram – jak interpretować wyniki?
Dla każdego z parametrów istnieją normy, które mogą różnić się w zależności od danego laboratorium. Parametry te różnią się także u osób, które zażywają leki, które wpływają na układ krzepnięcia. Zaliczamy do nich leki z grupy antykoagulantów.
Na koagulogram składa się kilka elementów w związku z tym, analiza otrzymanych wyników zawsze powinna być dokonana przez lekarza, uwzględniając indywidualne czynniki wpływające na otrzymany wynik.
Bibliografia
- Monitorowanie leczenia nowymi doustnymi antykoagulantami — kiedy, dlaczego i jakimi metodami?, Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego Centrum Diagnostyczno-Lecznicze INTERLAB w Poznaniu, https://journals.viamedica.pl/journal_of_transfusion_medicine/article/download/39967/27653
- https://www.mp.pl/podrecznik/pediatria/chapter/B42.71.3.4.1
- https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/170417,czas-czesciowej-tromboplastyny-po-aktywacji-appt
- https://www.mp.pl/podrecznik/pediatria/chapter/B42.71.3.4.2
