Grasiczaki to grupa chorób nowotworowych występujących w obrębie grasicy – niewielkiego narządu położonego za mostkiem w obrębie klatki piersiowej. Pod względem anatomicznym należą do grupy nowotworów śródpiersia. To rzadka grupa chorób nowotworowych, która stanowi do 1,5% wszystkich chorób onkologicznych. Pomimo tego, że grasiczaki to rzadka grupa chorób, warto poznać podstawowe informacje na ich temat – przeczytaj artykuł, aby dowiedzieć się więcej.
Spis treści:
- Grasica – najważniejsze informacje
- Grasiczak – objawy nowotworu
- Grasiczak – badania
- Grasiczak – leczenie
- Grasiczak – rokowania
Grasica – najważniejsze informacje
Grasica to niewielki narząd (właściwie gruczoł) położony w obrębie śródpiersia. Jej główną funkcją jest wpływ na kształtowanie układu odpornościowego. Grasica ulega powiększeniu w ciągu pierwszych lat życia, po czym stopniowo zanika – warto jednak zaznaczyć, że nie zanika całkowicie – lepszym określeniem jest, że ulega stopniowej inwolucji. U osób, u których występuje wrodzony brak grasicy (lub jest ona niecałkowicie wykształcona), układ odpornościowy nie funkcjonuje prawidłowo.
>> Przeczytaj także: Jak wzmocnić układ immunologiczny u dorosłych i dzieci?
Grasiczak – objawy nowotworu
Bardzo często choroby nowotworowe w początkowym stadium rozwoju nie dają żadnych charakterystycznych objawów. Podobnie jest w przypadku grasiczaków. U około 1/3 chorych początki choroby są bezobjawowe. U kolejnej 1/3 pacjentów symptomy wynikają z rozwoju tkanki nowotworowej i jej działania miejscowego na okoliczne tkanki – nacieku na opłucną i płuco. Może zatem pojawiać się kaszel, uczucie duszności, czy też ból w klatce piersiowej. Zazwyczaj grasiczaki rozwijają się miejscowo, a przerzuty odległe, do innych narządów zdarzają się rzadko.
W przypadku grasiczaków mogą pojawiać się tzw. zespoły paraneoplastyczne (inaczej paranowotworowe), czyli takie, które nie wynikają z miejscowego wzrostu tkanki nowotworowej.
W przypadku grasiczaków najczęstszym z nich jest wzmożona męczliwość mięśni, neuropatie, czy zaburzenia funkcjonowania układu odpornościowego.
Grasiczak – badania
W przypadku podejrzenia wystąpienia grasiczaka duże znaczenie diagnostyczne mają badania radiologii i diagnostyki obrazowej, do których należą tomografia komputerowa (TK), rezonans magnetyczny (MRI) czy też badania klasycznej rentgenodiagnostyki (RTG). W niektórych przypadkach konieczne jest wykonanie badania PET, czyli pozytronowej tomografii emisyjnej – jest to zintegrowana metoda badania izotopowego i radiologicznego.
Chociaż badania obrazowe są przydatne w diagnostyce grasiczaków, to należy wspomnieć, że pełne rozpoznanie jest możliwe po pobraniu materiału (wycinka) to badania histopatologicznego i jego oceny pod mikroskopem.
>> Przeczytaj też: Czym są markery nowotworowe i jakich dostarczają informacji?
Grasiczak – leczenie
Bez wątpienia wystąpienie grasiczaka wymaga wdrożenia leczenia. Konieczna jest operacja – zabieg chirurgiczny, który polega na całkowitym usunięciu zmiany (guza) wraz z grasicą. Zabieg chirurgiczny zazwyczaj polega na sternotomii, czyli nacięciu mostka. Ostateczna decyzja co do sposobu wykonania zabiegu operacyjnego należy do lekarza chirurga.
W zależności od stanu zaawansowania, może okazać się konieczne wdrożenie dodatkowego leczenia jak chemioterapia, czy radioterapia. Chemioterapia znajduje zastosowanie zarówno jako leczenie indukujące (przed planowanym zabiegiem chirurgicznym) jak i jako terapia uzupełniająca. Podobnie jest w przypadku radioterapii, która jest leczeniem uzupełniającym, ale u niektórych chorych może być także zastosowana jako terapia poprzedzająca zabieg chirurgiczny. Terapia ma zatem charakter wielodyscyplinarny – w procesie bierze udział zarówno chirurg, onkolog jak i radioterapeuta.
Przyczyny występowania
Obecnie nie są znane czynniki ryzyka zachorowania na nowotwory grasicy.
Grasiczak – rokowania
W przypadku chorób nowotworowych dla rokowania kluczowe znaczenie ma stadium zaawansowania w chwili rozpoznania oraz wynikające z tego możliwości terapeutyczne. U niektórych chorych może dojść do uogólnienia choroby, czyli jej rozsiewu. Stan zaawansowania nowotworu grasicy oceniany jest według skali TNM, gdzie T odnosi się do cech guza, N do węzłów chłonnych, a M do obecności przerzutów.
Kontrole po zakończonym leczeniu chirurgicznym oraz ewentualnej chemio- i radioterapii są niezbędne i opierają się między innymi na badaniach obrazowych.
Grasiczak to choroba nowotworowa grasicy – narządu położonego za mostkiem. Często pierwsze objawy są niecharakterystyczne, dlatego w przypadku pojawienia się jakichkolwiek niepokojących objawów ze strony układu oddechowego (lub ogólnie objawów pochodzących z klatki piersiowej), wskazana jest kontrola lekarska oraz wykonanie niezbędnych badań. W przypadku podejrzenia chorób śródpiersia znaczenie diagnostyczne mają badania obrazowe takie jak tomografia komputerowa (TK) lub zdjęcie RTG.
Bibliografia
1. https://journals.viamedica.pl/polski_przeglad_neurologiczny/article/viewFile/20049/15752
2. Pierwotne nowotwory grasicy — obecny stan wiedzy, Primary thymic tumors — state of the art. Kinga Winiarczyk, Magdalena Knetki-Wróblewska, Dariusz M. Kowalski, Maciej Krzakowski
Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej, Centrum Onkologii — Instytut im. Marii Curie-Skłodowskiej
3. https://pl.wikipedia.org/wiki/Grasica
4. http://onkologia.zalecenia.med.pl/pdf/zalecenia_PTOK_tom1_03_Nowotwory_klatki_piersiowej_20210831.pdf