Czy obecność fosforanów bezpostaciowych powinna być powodem do zmartwienia? Z jakich przyczyn te związki pojawiają się w moczu i co ma z tym wspólnego codzienna dieta? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w tym artykule.
Spis treści:
- Co to są fosforany bezpostaciowe?
- Skąd się biorą fosforany bezpostaciowe w moczu?
- Fosforany w moczu – normy
- Co oznacza wysokie stężenie fosforanów bezpostaciowych w moczu?
- Fosforany w moczu u dziecka
- Fosforany bezpostaciowe w moczu w ciąży
- Zakończenie
Co to są fosforany bezpostaciowe?
Fosforany bezpostaciowe są ziarnistymi strukturami, które często występują w skupiskach. W moczu o odczynie zasadowym i obojętnym występują białe/szare fosforany, niewykazujące zdolności do polaryzacji światła. Obecność tych związków w moczu jest zupełnie naturalna.
Skąd się biorą fosforany bezpostaciowe w moczu?
W moczu zdrowej osoby fizjologicznie występują nieliczne fosforany bezpostaciowe, których obecność związana jest z alkalizacją moczu. Na ilość fosforanów znajdujących się w moczu ma wpływ również nasza codzienna dieta. W związku fosforu szczególnie obfitują wysokoprzetworzone produkty, do których na etapie produkcji dodawane są fosforany w postaci soli nieorganicznych. Do tego typu żywności zaliczają się przede wszystkim napoje gazowane typu cola, ale chipsy i inne słone przekąski. Pewne ilości fosforanów występują również w nieprzetworzonej żywności – mięsie, rybach, orzechach, nasionach zbóż, warzywach.
>> Przeczytaj także: Ciężar właściwy moczu – co to za parametr i jak interpretować wyniki?
Fosforany w moczu – normy
Nielicznie występujące fosforany są fizjologicznym elementem moczu i naturalne jest to, że będą się w nim pojawiały. Co jednak w przypadku, gdy badanie ogólne moczu wykazało obecność licznych fosforanów w moczu? Przede wszystkim trzeba mieć świadomość, że zwiększoną ilość fosforanów należy interpretować w połączeniu z innymi parametrami moczu, np. tymi dotyczącymi obecności bakterii, erytrocytów czy leukocytów.
>> Dowiedz się więcej:
- Erytrocyty w moczu – co to oznacza, jak postępować w przypadku podwyższonych wartości?
- Leukocyty w moczu – co oznaczają, jakie są normy i wskazania do badania?
- Nabłonki płaskie w moczu – co oznaczają? Liczne i nieliczne – jak interpretować wynik?
Co oznacza wysokie stężenie fosforanów bezpostaciowych w moczu?
Należy podkreślić, że wysokie stężenie fosforanów bezpostaciowych w moczu wcale nie musi oznaczać poważnch problemów ze zdrowiem czy stanów wymagających interwencji lekarskiej. Zwiększone wydalanie fosforanów obserwuje się między innymi u osób stosujących dietę wegetariańską, w związku z wysokim spożyciem warzyw i produktów roślinnych. Jednocześnie wysoki poziom fosforanów w moczu może być również obserwowany u ludzi,które spożywają dużo wysokoprzetworzonej żywności, w tym wspominanych już napojów gazowanych. Czasem wysokie stężenie fosforanów bezpostaciowych w moczu jest także konsekwencją zagęszczenia moczu, spowodowanego zwykle odwodnieniem wynikającym ze zbyt niskiego spożycia płynów lub ich nadmiernej utraty, np. za sprawa biegunki.
Jednak jeśli obok licznych fosforanów bezpostaciowych w moczu występują również inne upostaciowione osady moczu w niefizjologicznych stężeniach lub występują w ogóle, a nie powinny się pojawiać, np. bakterie – może być to związane z występującymi złogami fosforanowymi i tym samym zwiększonym ryzykiem kamicy fosforanowej.
>> Warto wiedzieć: Kolor moczu – co oznacza i kiedy zwiastuje problemy ze zdrowiem? Jakie badania wykonać?
Fosforany w moczu u dziecka
Wyższe stężenia fosforanów bezpostaciowych w moczu u dziecka bardzo często są konsekwencją nadmiaru słodzonych oraz gazowanych napojów w diecie i przyjmowania zbyt dużej ilości przetworzonej żywności. Takie wyniki same w sobie nie są niepokojącym sygnałem, choć w przypadku wystąpienia tych fosforanów w dużych stężeniach, mogą być dobrym powodem ku temu, by zastanowić się nad sposobem żywienia dziecka. Zaobserwowanie licznych fosforanów w moczu dziecka wiąże się z potrzebą podjęcia dalszej diagnostyki (i często ostatecznie leczenia) w przypadku, gdy ich obecności towarzyszą odstępstwa od normy innych parametrów moczu czy pojawiają się objawy wskazujące na możliwość problemów z funkcjonowaniem np. nerek.
Fosforany bezpostaciowe w moczu w ciąży
W przypadku kobiet w ciąży występowanie fosforanów w moczu również jest zupełnie fizjologicznym zjawiskiem. Co jednak w sytuacji, gdy w badaniu wykazano liczne fosforany bezpostaciowe? Kluczowe jest wówczas przeanalizowanie również innych parametrów moczu. Interwencja lekarska jest konieczna w przypadku wystąpienia bakterii, ponieważ może wskazywać to na wystąpienie infekcji w układzie moczowym oraz zaobserwowania innych zmian w parametrach moczu.
Zakończenie
Fosforany bezpostaciowe są fizjologicznym elementem moczu i same w sobie nie powinny budzić naszego niepokoju. Jeśli ich podwyższonemu stężeniu towarzyszą inne nieprawidłowości, takie jak obecność bakterii w moczu czy erytrocytów, koniecznie jest sprawdzenie, co może być przyczyną tego stanu. Wiąże się to z potrzebą konsultacji lekarskiej i zazwyczaj również wykonania dodatkowych badań laboratoryjnych czy powtórzenia badania moczu.
Opieka merytoryczna: lek. Kacper Staniszewski
Bibliografia
- Bil-Lula, I., Ćwiklińska, A., Kamińska, D., Kamińska, J., Kopczyński, Z. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej dotyczące badania upostaciowanych elementów moczu w medycznym laboratorium diagnostycznym. Diagn Lab.. (2019);55(3):145-198.
