Choroba (przykurcz) Dupuytrena: przyczyny, objawy, leczenie zespołu Dupuytrena     

Czym jest choroba Dupuytrena i dlaczego prowadzi do przykurczu palców? Jakie są jej przyczyny, objawy oraz dostępne metody leczenia? Jeśli zauważasz ograniczenie ruchomości palców lub zgrubienia na dłoni, warto zgłębić ten temat. W poniższym artykule znajdziesz odpowiedzi na te i inne pytania, które pomogą Ci zrozumieć istotę zespołu Dupuytrena oraz dostępne opcje terapeutyczne.

Spis treści:

1. Co to jest przykurcz Dupuytrena?
2. Przyczyny zespołu Dupuytrena
3. Objawy choroby Dupuytrena
4. Diagnostyka przykurczu Dupuytrena
5. Leczenie zespołu Dupuytrena

Co to jest przykurcz Dupuytrena?

Choroba Dupuytrena to fibroproliferacyjne schorzenie powięzi dłoniowej, prowadzące do jej pogrubienia oraz powstawania charakterystycznych pasm, guzków i zaciągnięć skóry. Objawy pojawiają się najczęściej u mężczyzn po 40. roku życia, szczególnie u osób pracujących fizycznie lub narażonych na częste urazy dłoni. W miarę postępu choroby dochodzi do przykurczu palców, uniemożliwiającego ich pełne wyprostowanie i znacząco ograniczającego funkcjonalność dłoni.

Przyczyny zespołu Dupuytrena

Przyczyny zespołu Dupuytrena nie są do końca poznane, jednak zidentyfikowano kilka czynników ryzyka:

• Genetyczna predyspozycja – częstsze występowanie u osób z rodzin, w których choroba już się pojawiała.

• Nadużywanie alkoholu i palenie papierosów – mogą prowadzić do niedokrwienia tkanek, sprzyjając rozwojowi choroby.

• Przewlekłe urazy dłoni – osoby wykonujące pracę fizyczną, np. operatorzy narzędzi pneumatycznych, są bardziej narażone na mikrourazy tkanki łącznej.

• Marskość wątroby i cukrzyca – choroby metaboliczne wpływające na strukturę i funkcję tkanki łącznej.

Uważa się, że te czynniki prowadzą do namnażania fibroblastów i odkładania się kolagenu w powięzi dłoniowej, co skutkuje powstawaniem guzków i sznurów.

Objawy choroby Dupuytrena

Objawy przykurczu Dupuytrena początkowo są subtelne, ale z czasem stają się bardziej uciążliwe:

• Guzki i zgrubiałe pasma tkanki w powięzi dłoniowej, szczególnie w pobliżu palca małego i serdecznego. Guzki są twarde i zazwyczaj niebolesne.

• Przykurcz palców, uniemożliwiający pełne wyprostowanie, najczęściej palca serdecznego i małego.

• Zmarszczki skóry nad guzkami – widoczne pofałdowanie skóry.

Postępująca choroba może znacząco ograniczyć funkcje dłoni, utrudniając codzienne czynności, takie jak chwytanie przedmiotów, pisanie, otwieranie butelek, zakładanie rękawiczek czy korzystanie z kluczy. W zaawansowanych przypadkach nawet wkładanie dłoni do kieszeni czy wykonywanie prostych prac domowych, jak gotowanie czy sprzątanie, może stać się wyzwaniem.

Diagnostyka przykurczu Dupuytrena

Rozpoznanie przykurczu Dupuytrena opiera się głównie na wywiadzie i badaniu klinicznym. Charakterystyczny jest dodatni test stołu (ang. table-top test), który potwierdza przykurcz – pacjent nie jest w stanie położyć dłoni płasko na stole. Dodatkowe badania, takie jak USG czy rezonans magnetyczny, są rzadko potrzebne i stosowane jedynie w wątpliwych przypadkach, np. przy wywiadzie onkologicznym.

Leczenie zespołu Dupuytrena

Leczenie ma na celu usunięcie przykurczów, umożliwienie swobodnego rozprostowania palców i poprawę jakości życia. Decyzja o podjęciu terapii zależy od pacjenta i stopnia, w jakim choroba wpływa na jego funkcjonowanie.

Metody leczenia:

1. Metody nieinwazyjne:
   • Fizjoterapia, fala uderzeniowa czy radioterapia są stosowane rzadko i głównie we wczesnych stadiach choroby. Mają ograniczoną skuteczność i nie zatrzymują w pełni postępu przykurczów.
2. Zastrzyki miejscowe:
   • Kolagenaza – enzym podawany w zastrzykach, który rozkłada kolagen tworzący zgrubienia. Po zastosowaniu możliwe jest rozerwanie zmienionych pasm i zmniejszenie przykurczu palców. Wyniki leczenia kolagenazą są obiecujące, ale wymagają dalszych badań ze względu na ryzyko nawrotów i powikłań.
   • Kortykosteroidy (np. triamcynolon) – mogą zmniejszyć stan zapalny i spowolnić postęp choroby.
3. Metody inwazyjne:
   • Przezskórna fasciotomia igłowa – polega na przecięciu zmienionych pasm rozcięgna dłoniowego za pomocą grubej igły. Metoda mniej inwazyjna, ale mniej precyzyjna, ponieważ pasma są rozdzielane, a nie usuwane.
   • Operacja otwarta – fasciotomia lub fasciektomia, podczas której chirurgicznie usuwa się zmienione tkanki. Pozwala to na dokładne usunięcie przykurczających palce struktur. Wybór metody zależy od zaawansowania choroby i oczekiwań pacjenta.

Warto zaznaczyć, że leczenie podejmuje się u osób, którym defekt przeszkadza w codziennym funkcjonowaniu. U pacjentów, u których choroba postępuje powoli i nie powoduje dyskomfortu, leczenie nie jest konieczne.

Choroba Dupuytrena może znacząco wpływać na jakość życia. Jeśli zauważasz u siebie objawy, takie jak guzki na dłoni czy przykurcz palców, skonsultuj się z lekarzem. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie mogą przywrócić sprawność dłoni i zapobiec postępowi choroby. Nie zwlekaj – zadbaj o swoje zdrowie już dziś.

Bibliografia

1. AMBOSS, „Differential diagnoses of Dupuytren contracture”.
2. MP.pl, „Przykurcz Dupuytrena – przyczyny, objawy, leczenie”.
3. Adamczyk M., „Choroby powięzi dłoni – rozpoznanie i leczenie”, Przegląd Ortopedyczny, 2023.
4. Jones W., Dupuytren’s Disease and Related Hyperproliferative Disorders, Springer, 2022.