Choroba Buergera to rzadka nieprawidłowość, występująca także pod inną nazwą – zakrzepowo-zarostowe zapalenie naczyń. Schorzenie zostało opisane przez amerykańskiego chirurga Leo Buergera na początku XX wieku. W nomenklaturze anglojęzycznej choroba Buergera występuje pod nazwą thromboangiitis obliterans (TAO).
Spis treści:
- Czym jest choroba Buergera?
- U kogo występuje choroba Buergera?
- Objawy choroby Buergera
- Diagnostyka choroby Buergera
- Jakie badania krwi wykonać przy podejrzeniu choroby Buergera
- Jak leczy się chorobę Buergera?
- Profilaktyka choroby Buergera
- Zakończenie
Czym jest choroba Buergera?
Chociaż Choroba Burgera jest znana w medycynie od ponad 100 lat, to jej przyczyna powstawania nadal nie jest w pełni poznana. Wykazano jednak związek występowania choroby Buergera z paleniem tytoniu.
U podstaw choroby Buergera leżą procesy zapalne w obrębie naczyń krwionośnych – zarówno tętnic jak i żył. Nieprawidłowości najczęściej występują w obrębie kończyn dolnych, rzadziej również górnych. W pierwszej kolejności zajęte są małe i średnie naczynia krwionośne, które wraz z narastaniem procesu chorobowego ulegają całkowitemu zarośnięciu.
Warto także podkreślić, że Choroba Buergera dotyczy ściany naczyniowej i nie jest tym samym co na przykład zmiany miażdżycowe w obrębie naczyń krwionośnych. Co ciekawe, w chorobie Buergera odcinki naczyń zmienione chorobowo poprzedzielane są odcinkami zdrowymi.
>> Warto przeczytać: Czym jest miażdżyca? Objawy i konsekwencje.
U kogo występuje choroba Buergera?
Po pierwsze warto zauważyć, że choroba Buergera należy do schorzeń rzadko występujących. Dane statystyczne są różne. Szacuje się, że w Polsce zakrzepowo–zarostowe zapalenie naczyń występuje u około 8 osób na 100 tysięcy. Dodatkowo, grupa osób u której rozpoznaje się chorobę Buergera jest charakterystyczna.
TAO dotyczy głównie mężczyzn, szacuje się, że stanowią oni około 80% chorych. Choroba występuje u osób stosunkowo młodych – zazwyczaj pojawia się przed 40.-45. rokiem życia. Jak wcześniej wspomniano, jednoznaczna etiologia choroby Buergera nie jest poznana, jednak bez wątpienia widoczny jest związek jej występowania z paleniem tytoniu. Przypuszcza się także, że znaczenie mają również predyspozycje genetyczne oraz mechanizmy immunologiczne.
Objawy choroby Buergera
Sama nazwa – choroba Buergera – brzmi tajemniczo i na podstawie samej nazwy nawet nie możemy przypuszczać, jakie mogą być dolegliwości związane z tym schorzeniem.
Symptomy, które mogą występować u pacjentów zmagających się z TAO są konsekwencją nieprawidłowości występujących w obrębie naczyń krwionośnych. Objawy dotyczą głównie kończyn, a ich nasilenie jest różne – od mrowienia i parestezji, po znaczne dolegliwości bólowe nóg i stóp. Pacjenci zgłaszają także dolegliwości bólowe podczas wysiłku fizycznego (nawet podczas spokojnego chodzenia), które nazywane jest chromaniem przestankowym. Z czasem mogą pojawiać się także objawy bólowe w spoczynku. Wraz z czasem trwania choroby dochodzi także występowania ognisk owrzodzeń i martwicy. W skrajnych przypadkach zakrzepowo–zarostowe zapalenie naczyń może doprowadzić do amputacji kończyny objętej stanem chorobowym. Warto także zauważyć, że choroba Buergera przebiega falowo, to znaczy z okresami zaostrzeń i remisji.
Diagnostyka choroby Buergera
W diagnostyce choroby Buergera istotnych jest wiele elementów – od wywiadu po diagnostykę obrazową. Do tej ostatniej zaliczamy badanie USG z obrazowaniem dopplerowskim, które pozwala na ocenę przepływu krwi w naczyniu krwionośnym. Jest to badanie stosunkowo szybko wykonywane i całkowicie bezpieczne. Oprócz USG, zastosowanie ma także diagnostyka angiograficzna. Podobnie jak w przypadku innych chorób, postawienie rozpoznania jest możliwe także w badaniu histopatologicznym, oceniającym wycinek żyły.
Jakie badania krwi wykonać przy podejrzeniu choroby Buergera
W przypadku podejrzenia choroby Buergera konieczne jest wykonanie szeregu badań diagnostycznych, które są także istotne w punktu widzenia diagnostyki różnicowej. Niektóre z nich są możliwe do wykonania za pomocą analizy laboratoryjnej krwi. Zaliczamy do nich między innymi ocenę parametrów krzepnięcia, lipidogram oraz ocenę kompleksów układu immunologicznego – są to przeciwciała antykardiolipinowe, czy przeciwciała toczniowe. Warto także oznaczyć OB oraz poziom CRP we krwi.
Jak leczy się chorobę Buergera?
Choroba Buergera wymaga wielokierunkowego leczenia. Najistotniejsze jest jednak zaprzestanie palenia tytoniu. Terapia obejmuje działania zarówno farmakologiczne, jak i zabiegowe. Zastosowanie znajduje także fizjoterapia, która ma za zadanie polepszyć ukrwienie kończyn oraz usprawnić funkcjonowanie obocznego układu krążenia. W skrajnych przypadkach leczenie zabiegowe może polegać na amputacji kończyny objętej chorobą Buergera.
Profilaktyka choroby Buergera
Działania profilaktyczne, obejmują przede wszystkim rezygnację z palenia tytoniu. Pamiętaj, że to jeden z głównych czynników ryzyka rozwoju choroby Buergera, ale nie jedyny.
Zakończenie
Choroba Buergera to poważne schorzenie, które może doprowadzić do poważnych następstw zdrowotnych oraz trwałego inwalidztwa. Etiologia choroby nadal nie została całkowicie poznana, jednak wiadomo, że jednym z najistotniejszych czynników ryzyka jest palenie tytoniu. Chorują przede wszystkim mężczyźni około 40 – 45 roku życia.
Bibliografia
https://journals.indexcopernicus.com/api/file/viewByFileId/274659
https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.2.26
https://ruj.uj.edu.pl/server/api/core/bitstreams/60498c9d-6ecf-45ae-9518-82d42940668c/content
