Przyczyny braku apetytu u dzieci są bardzo różne – od niechęci do jedzenia określonych produktów, przez aspekty psychologiczne, po infekcje i inne choroby. Jak ustalić, która z nich przyczyniła się do tego, że pociecha odmawia jedzenia? Przeczytaj artykuł, aby poznać przyczyny, a także metody diagnostyki braku apetytu u niemowląt i dzieci.
Spis treści:
- Brak apetytu u dziecka: dlaczego pociecha nie chce jeść?
- Dziecko nie ma apetytu: objawy towarzyszące obniżeniu apetytu
- Jakie badania na brak apetytu u dziecka wykonać?
Brak apetytu u dziecka: dlaczego pociecha nie chce jeść?
Gdy dziecko odmawia jedzenia, rodzice tłumaczą to na różne sposoby. Powodów doszukują się m.in. w tym, że ich pociecha jest po prostu niejadkiem. Jednak należy mieć na uwadze, że brak apetytu u dziecka może być spowodowany również innymi czynnikami.
Brak apetytu u niemowląt: co może być przyczyną?
Wśród przyczyn braku apetytu u niemowląt wymienia się m.in.:
- bolesne ząbkowanie, które rozpoczyna się zazwyczaj około 2-3. miesiąca życia;
- niedokrwistość z niedoboru żelaza;
- zaparcia;
- alergię pokarmową;
- choroby pasożytnicze;
- celiakię;
- infekcje bakteryjne i wirusowe;
Nagły brak apetytu u dziecka może być spowodowany również aspektami psychologicznymi. W takich sytuacjach ma on zazwyczaj charakter przejściowy i pojawia się w momencie znaczących zmian w życiu maluszka (np. zakończenia karmienia piersią, pójścia do żłobka).
Dziecko nie ma apetytu: objawy towarzyszące obniżeniu apetytu
To, że dziecko nie ma apetytu, nie zawsze musi oznaczać chorobę. Czasami (podobnie jak u osoby dorosłej) może zależeć to po prostu od dnia. Problem pojawia się, gdy dziecko traci apetyt nagle, odmawia jedzenia przez dłuższy czas, a dodatkowo występują u niego inne niepokojące dolegliwości.
Do objawów, które mogą towarzyszyć braku łaknienia u dzieci, należą m.in.:
- płaczliwość,
- problemy z zasypianiem,
- bóle brzucha,
- wymioty,
- biegunki,
- wzdęcia,
- zaparcia,
- zmiany skórne,
- gorączka (np. w przypadku braku apetytu u dziecka przy infekcji).
Płaczliwość, problemy z zasypianiem czy tendencja do marudzenia mogą pojawić się, gdy brak apetytu wynika z aspektów psychologicznych (np. dużej zmiany w życiu dziecka). Z kolei zmiany skórne występują w przypadku alergii pokarmowej (najczęstszymi alergenami są mleko krowie, ryby, orzechy ziemne, soja, gluten, białko jaja kurzego). Jednak należy pamiętać, aby nie stawiać diagnozy samodzielnie. Kiedy warto zgłosić się po pomoc do lekarza?
>> To może Cię zainteresować: SIBO – czym jest rozrost bakteryjny w jelicie cienkim?
Kiedy zaburzenia łaknienia u dziecka powinny skłonić rodzica do wizyty u lekarza?
Dziecko może nie mieć apetytu z różnych powodów. Jeśli niechęć do jedzenia pojawia się raz na jakiś czas i nie towarzyszą jej inne niepokojące objawy, wystarczy obserwować pociechę. Jednak gdy problem utrzymuje się przez dłuższy czas, a dodatkowo występują inne dolegliwości (np. bóle brzucha, wzdęcia, zmiany skórne), warto skonsultować się z lekarzem.
Jakie badania na brak apetytu u dziecka wykonać?
Przyczyny braku apetytu u dziecka są bardzo różne, dlatego warto skonsultować się w kwestii diagnostyki z lekarzem. U podłoża niechęci do jedzenia może leżeć np. niedokrwistość z niedoboru żelaza. W przypadku jej podejrzenia lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad lekarski, badanie fizykalne i zleca badania laboratoryjne krwi (m.in. badanie morfologiczne krwi).
Jedną z przyczyn zaburzeń łaknienia u dzieci jest także alergia pokarmowa. Jej diagnostyka odbywa się z reguły w gabinecie alergologa i obejmuje badania krwi w kierunku alergii i testy skórne (u dzieci poniżej 3. roku życia zaleca się testy z krwi). Więcej na ten temat można dowiedzieć się z naszego artykułu: Diagnostyka alergii u dzieci
Nagły brak apetytu u dziecka może być spowodowany również chorobami pasożytniczymi. Jedną z najczęstszych jest owsica, którą można zdiagnozować poprzez badanie mikroskopowe kału w kierunku obecności jaj pasożytów. Przy dużej inwazji pasożytów inną możliwością jest makroskopowe stwierdzenie obecności owsików na skórze w okolicy odbytu lub na powierzchni świeżo oddanego kału. W diagnostyce pomocne mogą być również inne badania.
Przy zakażeniach pasożytniczych obserwuje się eozynofilię w morfologii krwi oraz podwyższone stężenie przeciwciał we krwi.
Co robić, jeżeli zaobserwuje się nagły brak apetytu u dziecka?
Dziecko nie ma apetytu – co robić? Po pierwsze należy zachować spokój i nie zmuszać pociechy do jedzenia, ponieważ można osiągnąć odwrotny efekt.
Przed zgłoszeniem się do lekarza warto obserwować, jak zachowuje się dziecko i spróbować zachęcić je do jedzenia. Pomóc może np.:
- zapewnienie poczucia bezpieczeństwa i komfortu w sytuacjach, które mogą być trudne dla dziecka (np. pójście do żłobka, zmiana szkoły);
- podawanie mniejszych porcji jedzenia;
- spożywanie wspólnych posiłków w spokojnej atmosferze;
- trzymanie się regularnych pór posiłków;
- przygotowywanie różnorodnych, kolorowych potraw, które mogą zachęcić do jedzenia;
Co, jeśli i to nie pomoże? W takiej sytuacji warto skonsultować się z lekarzem, który pomoże ustalić przyczynę braku apetytu u dziecka.
Fakt, że dziecko odmawia jedzenia, często wzbudza niepokój u rodziców. Jednak należy pamiętać, że nie zawsze musi oznaczać chorobę. Dziecko, podobnie jak dorosły, może mieć po prostu gorszy dzień, odczuwać zmęczenie itd., dlatego lepiej poczekać i na spokojnie obserwować rozwój sytuacji. Jeśli problem z brakiem apetytu utrzymuje się przez dłuższy czas i dołączają do niego inne niepokojące sygnały, warto skonsultować się z lekarzem.
Opieka merytoryczna: lek. Sandra Aszkiełowicz
Bibliografia
- Majsiak, Emilia, Halina Cichoż-Lach, and O. Gubska, Celiakia–choroba dzieci i dorosłych: objawy, powikłania, grupy ryzyka i choroby współistniejące, Pol Merkur Lekarski 44 (2018): 31-5.
- Zuchowski, Aleksander, and Anna Nowicka-Zuchowska, Leczenie przeziębienia i grypy u dzieci, (2019).
- https://sklep.alablaboratoria.pl/centrum-wiedzy/diagnostyka-alergii-u-dzieci/ (dostęp: 05.12.2024).
- https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.4.24.4.4. (dostęp: 05.12.2024).
