Ból pęcherza moczowego to dolegliwość, która może znacznie obniżyć komfort życia i utrudnić codzienne funkcjonowanie. Objaw często sygnalizuje problemy zdrowotne, które wymagają leczenia pod okiem lekarza. Dlatego nigdy nie należy go bagatelizować. Dowiedz się, jakie są przyczyny bólu pęcherza moczowego u kobiet i mężczyzn oraz jakie badania wykonać w celu ich zdiagnozowania.
Spis treści:
- Najczęstsze przyczyny bólu pęcherza
- Objawy mogące towarzyszyć bólowi pęcherza moczowego
- Ból pęcherza u kobiet i mężczyzn – różnice
- Jakie badania wykonać przy bólu pęcherza?
- Jak leczyć ból pęcherza?
Najczęstsze przyczyny bólu pęcherza
Ból pęcherza może wynikać m.in. z podrażnienia błony śluzowej, stanu zapalnego czy nadmiernego rozciągnięcia. Jego przyczyny często są związane z czynnikami infekcyjnymi, ale zdarza się, że wywołują go inne choroby – nie tylko ze strony układu moczowego.
Jedną z głównych przyczyn bólu pęcherza moczowego jest zakażenie układu moczowego (ZUM). U kobiet infekcja rozwija się wyjściowo w obrębie cewki moczowej i rozprzestrzenia drogą wstępującą do pęcherza moczowego. Najczęstszym patogenem odpowiedzialnym za ZUM jest E.coli.
Ból pęcherza moczowego może być objawem zespołu bolesnego pęcherza. W jego przebiegu obecny jest przewlekły stan zapalny błony śluzowej pęcherza moczowego. Dokładna przyczyna nie została poznana. Schorzenie może mieć związek z uszkodzeniem warstwy ochronnej urotelium (nabłonka dróg moczowych), co ułatwia czynnikom drażniącym wnikanie do tkanek pęcherza.
Ból pęcherza moczowego u kobiet w wieku rozrodczym może być spowodowany endometriozą. Jest to choroba, w której komórki błony śluzowej macicy są obecne poza macicą – np. właśnie w pęcherzu moczowym. Dolegliwości bólowe mogą być powiązane z cyklem menstruacyjnym lub występować przewlekle.
Ból pęcherza moczowego u mężczyzn może być związany z przerostem lub ostrym zapaleniem gruczołu krokowego. Dolegliwości są umiejscowione w kroczu lub nad spojeniem łonowym i często towarzyszy im również bolesne parcie na mocz.
Może wystąpić również ból pęcherza od jelit. Schorzeniem, które dość często powoduje powikłania ze strony układu moczowego jest choroba Leśniowskiego-Crohna. W jej przebiegu dochodzi m.in. do powstania przetok do pęcherza moczowego, zapalenia pęcherza czy kamicy nerkowej.
Inne możliwe przyczyny bólu pęcherza moczowego to:
- zapalenie narządów miednicy mniejszej,
- kamica nerkowa,
- nowotwór pęcherza moczowego,
- nadreaktywny pęcherz moczowy.
Pojawienie się bólu pęcherza moczowego może być sygnałem, że dzieje się coś niepokojącego. Dlatego należy skonsultować się z lekarzem, przeprowadzić szczegółową diagnostykę oraz rozpocząć ewentualne leczenie. W przeciwnym razie może dojść do powikłań, które poważnie zagrażają zdrowiu.
>> Zobacz także: Zapalenie pęcherza moczowego. Objawy, przyczyny, diagnostyka i leczenie
Objawy mogące towarzyszyć bólowi pęcherza moczowego
Ból pęcherza rzadko występuje samodzielnie. Częściej towarzyszą mu różnego rodzaju objawy dodatkowe. Mogą to być m.in.:
- naglące parcie na mocz,
- pieczenie lub dyskomfort podczas oddawania moczu,
- zwiększona częstotliwość oddawania moczu,
- trudności w oddawaniu moczu,
- uczucie niepełnego wypróżnienia pęcherza,
- krwiomocz,
- gorączka,
- złe samopoczucie.
Sam ból pęcherza moczowego ma różne nasilenie i charakter. Może być np. kłujący, uciskający czy rozpierający. Zdarza się, że nasila się w pewnych sytuacjach – podczas oddawania moczu, wraz z wypełnianiem się pęcherza czy po stosunku.
>> Zobacz także: Częstomocz, wielomocz i oddawanie moczu w nocy – jakie są przyczyny?
Ból pęcherza u kobiet i mężczyzn – różnice
Ból pęcherza u kobiet najczęściej jest związany z zakażeniem układu moczowego. Podatność na infekcję wynika z budowy anatomicznej. Cewka moczowa jest krótsza niż u mężczyzn, a jej ujście znajduje się w bliskiej odległości od przedsionka pochwy i odbytu. Z tego powodu bakterie mogą w łatwy sposób przedostać się do dróg moczowych.
Ponadto u kobiet znacznie częściej niż u mężczyzn występuje zespół bolesnego pęcherza. Choruje aż 52–500 kobiet na 100 tysięcy, a mężczyzn 8–41 na 100 tysięcy.
Ból pęcherza u mężczyzn również może być wywołany zakażeniem układu moczowego. Jednak występuje ono znacznie rzadziej niż u kobiet. Częściej przyczyny dolegliwości są związane z gruczołem krokowym.
Warto również dodać, że mężczyźni częściej niż kobiety chorują na nowotwór pęcherza moczowego. Nawet ponad 80% wszystkich zachorowań dotyczy populacji męskiej.
Jakie badania wykonać przy bólu pęcherza?
W celu ustalenia przyczyny bólu pęcherza lekarz może zlecić wykonanie następujących badań diagnostycznych:
- badanie ogólne moczu wraz z oceną osadu,
- posiew moczu,
- badania z krwi (np. OB, CRP),
- badania obrazowe (np. USG, tomografia komputerowa, urografia),
- badania endoskopowe (cystoskopia).
W przypadku podejrzenia, że ból pęcherza jest spowodowany zaburzeniami ginekologicznymi wykonuje się badanie ginekologiczne. Natomiast gdy dolegliwości mogą być związane z problemami ze strony gruczołu krokowego, konieczna jest konsultacja urologiczna i badanie per rectum.

Jak leczyć ból pęcherza?
Leczenie zależy od przyczyny bólu pęcherza. W przypadku zakażenia układu moczowego podaje się leki przeciwdrobnoustrojowe zgodne z wynikiem posiewu z moczu. Przy zespole bolesnego pęcherza stosuje się terapię objawową, która polega m.in. na podawaniu wlewek dopęcherzowych z kwasu hialuronowego. Endometrioza może wymagać zabiegu chirurgicznego, podobnie jak nowotwór pęcherza.
Ból pęcherza nigdy nie powinien być ignorowany. Może być objawem infekcji lub poważniejszych schorzeń – m.in. kamicy nerkowej, zapalenia gruczołu krokowego, endometriozy czy nowotworu. Często towarzyszą mu jeszcze inne dolegliwości, takie jak np. częste oddawanie moczu, pieczenie podczas oddawania moczu, nagłe parcie na pęcherz. Podstawowymi badaniami w diagnostyce bólu pęcherza są badanie ogólne moczu i posiew moczu. W przypadku podejrzenia przyczyny innej niż zakażenie układu moczowego diagnostykę rozszerza się o dodatkowe testy – m.in. badania obrazowe lub endoskopowe.
Opieka merytoryczna: lek. Katarzyna Banaszczyk
Bibliografia
- T. Rechberger, E. Rechberger, Zakażenia dróg moczowych u kobiet – jak diagnozować i skutecznie leczyć, Lekarz POZ 3/2020, s. 185–195
- T. Ząbkowski i in., Zespół bolesnego pęcherza – problem urologiczno-ginekologiczny, Ginekologia Polska 2011, 82, s. 210–213
- A.K. Stępniewska i in., Endometrioza głęboko naciekająca – istotny problem kliniczny w ginekologii, Lekarz Wojskowy 1/2017, s. 99–105
- https://www.mp.pl/pacjent/urologia/168074,ostre-zapalenie-gruczolu-krokowego-prostaty (dostęp 11.02.2025)
- A. Wawryniuk i in., Choroba Leśniowskiego-Crohna będąca przewlekłym stanem zapalnym przewodu pokarmowego, Journal of Education, Health and Sport 2017, 7(8), s. 80–98
- http://www.przeglad-urologiczny.pl/artykul.php?2638 (dostęp 11.02.2025)
- https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.14.13. (dostęp 11.02.2025)