Popularna zemsta faraona, czyli biegunka podróżnych to zmora wielu osób spędzających wakacje za granicą. Nieprzyjemne, często gwałtowne objawy żołądkowo-jelitowe potrafią skutecznie zepsuć urlop. Jakie czynniki wywołują biegunkę podróżnych i co można zrobić, by jej uniknąć?
Czym jest biegunka?
Biegunka manifestuje się oddawaniem półpłynnego, płynnego lub wodnistego stolca częściej niż trzy razy dziennie. W stolcu mogą pojawiać się patologiczne składniki takie jak śluz, ropa, krew.
Co oznacza termin „biegunka podróżnych” i kogo najczęściej dotyczy?
Jest to zespół symptomów żołądkowo-jelitowych występujących u osób podróżujących. Lokalnie można spotkać się z innym określeniami tej choroby: klątwa lub zemsta faraona, Delhi-belly, zemsta Montezumy, galop gringo.
Biegunki podróżnych są częstym problemem osób wyjeżdżających do krajów tropikalnych i krajów o złych warunkach sanitarnych. Szacuje się, że w zależności od regionu świata, od 20% do ponad 60% turystów skarży się na dolegliwości ze strony układu pokarmowego spowodowanego pobytem w takich miejscach. Szczególnie narażone są osoby, które na miejsce wypoczynku wybierają Indie, Afrykę, Azję Pd-Wsch. i kraje Ameryki Łacińskiej. Najwyższa zachorowalność obserwowana jest u dzieci do lat 2 oraz wśród osób w wieku 20-30 lat.
Jakie objawy są typowe dla biegunki podróżnych?
- częste, wodniste wypróżnienia
- ból brzucha
- parcie na stolec
- rzadziej: gorączka, nudności, wymioty, krew i śluz w stolcu
Objawy pojawiają się nagle, zazwyczaj w ciągu pierwszych dni podróży (1-2 tydzień). Dolegliwości ustępują z reguły po kilku dniach. Warto wiedzieć, że czasami symptomy choroby ujawniają się dopiero po powrocie z wyjazdu.
Co jest przyczyną choroby?
Biegunka podróżnych spowodowana jest spożyciem pokarmów lub napojów skażonych drobnoustrojami. Najczęściej za wystąpienie objawów chorobowych odpowiedzialne są bakterie. Zakażenia wirusowe stanowią ok. 10% wszystkich przypadków, natomiast najrzadziej dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego (ok. 5%) wynikają z zarażenia pasożytami.
Zobacz też: Zakażenia i zatrucia pokarmowe w okresie letnim
Etiologia biegunki podróżnych
Bakterie
- enterotoksyczna Escherichia coli – sprawdź szczegóły badania!
- Salmonella spp – sprawdź szczegóły badania!
- Shigella spp – sprawdź szczegóły badania!
- Campylobacter spp – sprawdź szczegóły badania!
Wirusy
- wirus Norwalk – sprawdź szczegóły badania!
- rotawirusy – sprawdź szczegóły badania!
- adenowirusy – sprawdź szczegóły badania!
Pasożyty
- Entamoeba histolytica – sprawdź szczegóły badania!
- Giardia intestinalis – sprawdź szczegóły badania!
- Cryptosporidium parvum
Jakie objawy powinny skłonić do pilnego kontaktu z lekarzem?
- wypróżnienia powyżej 10/dobę
- krew w stolcu
- wysoka gorączka
- dolegliwości brzuszne przedłużające się w czasie
Kiedy i jakie badania laboratoryjne wykonać?
Większość przypadków biegunki podróżnych kończy się samoistnie w ciągu kilku dni. Czasami jednak dolegliwości trwają dużo dłużej, a choroba może przybrać postać ciężką, wymagającą hospitalizacji. W takich wypadkach potrzebna jest diagnostyka laboratoryjna, która umożliwia zidentyfikowanie patogennego drobnoustroju oraz ustalenie celowanej terapii.
W laboratoriach ALAB dostępna jest szeroka oferta badań służąca diagnozowaniu biegunek z zastosowaniem metod mikroskopowych, posiewowych, testów immunoenzymatycznych i metod molekularnych. Listę badań można znaleźć na stronie www.alablaboratoria.pl.
Jak uchronić się przed biegunką w trakcie podróży?
Podstawową zasadą jest przestrzeganie na każdym kroku higieny. Należy pamiętać o częstym myciu rąk, unikaniu zakupu żywności od ulicznych sprzedawców, piciu napojów butelkowanych, unikaniu spożywania niepasteryzowanych produktów mlecznych. Przy podróżowaniu do krajów o złych warunkach sanitarnych zaleca się również szczepienia ochronne zapobiegające chorobom przewodu pokarmowego. W kraju dostępne są szczepionki przeciwko cholerze, durowi brzusznemu oraz WZW typu A.
