Spis treści
- Główny alergen czekolady
- Co jeszcze uczula w czekoladzie?
- Gluten w czekoladzie?
- A co z białą czekoladą?
- Objawy alergii na czekoladę
- Diagnostyka uczulenia na czekoladę
- Leczenie alergii na czekoladę
Główny alergen czekolady
Czekolada to jeden z ulubionych przysmaków tak dzieci, jak i dorosłych. Porcja tego produktu zawiera wiele wartościowych substancji w tym węglowodany, magnez czy potas, które pomagają w szybki sposób uzyskać dodatkową porcję energii w czasie intensywnego wysiłku czy wpływają pozytywnie na nasz układ nerwowy, wspomagając procesy myślowe. Ponadto czekolada może poprawiać nasz nastrój, gdyż związki w niej zawarte podnoszą poziom serotoniny (hormonu szczęścia) w naszym organizmie.
Mimo wszystko czekolada, tak jak większość produktów spożywczych, u niektórych osób może być przyczyną alergii pokarmowej. Związane jest to z patologiczną reakcją układu odpornościowego na kakao – główny składnik czekolady. Ale czy kakao to jedyny winowajca?
Co jeszcze uczula w czekoladzie?
Otóż czekolada to mieszanina różnych alergenów pokarmowych, oprócz samego kakao można znaleźć w niej również:
- mleko krowie,
- orzechy (włoski, laskowy, orzeszki ziemne),
- pszenicę (gluten),
- soję.
Wszystkie wymienione źródła alergenowe mogą stanowić poważne zagrożenie dla osób uczulonych i powodować ciężkie objawy alergiczne z reakcją anafilaktyczną włącznie. Mleko jest jedną z najczęstszych przyczyn alergii pokarmowych wśród dzieci. Orzechy bądź ich śladowe ilości można znaleźć w większości czekolad dostępnych na rynku, podobnie jak lecytynę sojową, która używana jest w procesie produkcji czekolady do nadawania jej gładkiej i aksamitnej struktury.
Gluten w czekoladzie?
W przypadku glutenu sprawa nie jest taka prosta. Otóż skład tradycyjnej czekolady nie wskazuje na jego obecność. Jednak przez to, że tradycyjne czekolady wytwarzane są najczęściej w tym samych halach, co czekolady z ciastkami czy innymi dodatkami pochodzenia zbożowego, to może dochodzić do przeniesienia niewielkich ilości tego białka. Dlatego też gorzka czy mleczna czekolada mogą zawierać śladowe ilości glutenu. W przypadku osób uczulonych na gluten czy cierpiących z powodu celiakii zalecamy wybór czekolad z oznaczeniem „produkt bezglutenowy”.
A co z białą czekoladą?
Biała czekolada nie jest do końca czekoladą, ponieważ nie zawiera minimum 35% suchej masy kakaowej. W klasycznej wersji składa się ona z głównie z masła kakaowego (w produktach niższej jakości jest to utwardzony tłuszcz roślinny), mleka oraz cukru. Masło kakaowe to tłuszcz, który nie zawiera białek alergenowych. W związku z tym osoby uczulone na kakao nie powinny doświadczać reakcji alergicznej po spożyciu białej czekolady. Nie należy jednak zapominać o innych uczulających składniach i dodatkach, które mogą znajdować się w tym białym przysmaku.
Objawy alergii na czekoladę
Objawy alergii na składniki czekolady nie odbiegają w znaczący sposób od standardowych objawów alergii pokarmowej. Zalicza się do nich:
- pokrzywkę na łokciach, ramionach lub twarzy,
- trudności w oddychaniu,
- obrzęk języka, warg lub gardła,
- świszczący oddech,
- ataki astmy,
- nudności lub wymioty,
- skurcze żołądka.
W przypadku niektórych pacjentów może również dochodzić do anafilaksji.
Diagnostyka uczulenia na czekoladę
W diagnostyce alergii na czekoladę stosuje się zazwyczaj testy IgE z krwi względem składników czekolady i/lub próbę prowokacyjną, która musi zostać wykonana pod okiem wyspecjalizowanego personelu medycznego.
W przypadku badań z krwi sieć laboratoriów ALAB przygotowała dwa pakiety diagnostyczne skomponowane w oparciu o najpowszechniej występujące składniki czekolady. Wszystkie testy uwzględnione w pakietach są wykonywane metodą ImmunoCAP, która uznawana jest za „złoty standard” w diagnostyce alergii in vitro.
Pamiętaj, aby otrzymane wyniki testów skonsultować z lekarzem alergologiem, który zinterpretuje je w oparciu o historię choroby i wyda odpowiednie zalecenia!
Leczenie alergii na czekoladę
Smutna wiadomość dla wszystkich alergików jest taka, że nie ma skutecznego leczenia alergii na czekoladę. Jedynym sposobem uniknięcia objawów alergicznych jest wyłączenie jej z diety. W przypadkach, gdy ryzyko wystąpienia reakcji anafilaktycznej jest duże, lekarz może zalecić zakup automatycznego wstrzykiwacza adrenaliny.
Piśmiennictwo
- Lopes JP, Kattan J, Doppelt A, Nowak-Węgrzyn A, Bunyavanich S. Not so sweet: True chocolate and cocoa allergy. J Allergy Clin Immunol Pract. 2019 ; 7(8): 2868–2871
- Sadhasivamohan A, Karthikeyan K. Chocolate and Skin: The Impact of an Insatiable Indulgence. Indian Dermatol Online J. 2022 Nov-Dec; 13(6): 806–809.
- Vadas P, Perelman B. Presence of undeclared peanut protein in chocolate bars imported from Europe. J Food Prot 2003; 66:1932–4.
- Scheibe B, Weiss W, Rueff F, Przybilla B, Gorg A. Detection of trace amounts of hidden allergens: hazelnut and almond proteins in chocolate. J Chromatogr B Biomed Sci Appl 2001; 756:229–37.
- Katz DL, Doughty K, Ali A. Cocoa and chocolate in human health and disease. Antioxid Redox Signal 2011; 15:2779–811.
